Previous Chapter -- Next Chapter
Gabatarwa
Masu karatun Kur'ani za su iya samun ayoyi guda uku na musamman game da Hikima cikin saƙon Almasihu, Ɗan Maryama.
Mala'ikan wahayi ya ce wa Maryama cewa Allah Masani, da kansa zai koya wa ɗanta dukkan alkawura da shari'a:
Kuma Ya sanar da shi Littafi da HIKIMA da Attaura da Injila. (Sura Al'Imrana 3:48).
وَيُعَلِّمُهُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَة وَالتَّوْرَاةَ وَالإِنْجِيلَ (سُورَة آل عِمْرَان ٣: ٤٨)
Mun kammala daga wannan wahayin cewa Allah da kansa ya buɗe wa Kristi Littafin Asali (Alalla Mai Tsare) a sama, kuma ya bayyana masa Hikimar Sulemanu, Dokar Musa, da Bishara a cikin Linjila. Tun da Allah ne da kansa malaminsa, tun daga haihuwa Kristi ya mallaki cikakken sanin abin da ya gabata, na yanzu da na gaba - ba don wannan duniya kaɗai ba amma har ta lahira.
Bayan tashin Ɗan Maryama zuwa sama, Allah ya yi magana da shi kuma da kansa ya tabbatar masa da wahayin da aka fara yi wa Maryamu:
Na sanar da ku Littafi da HIKIMA da Attaura da Linjila. (Suratul Maidah 5:110).
وَإِذْ عَلَّمْتُكَ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَة وَالتَّوْرَاةَ وَالإِنْجِيل (سُورَة الْمَائِدَة ٥: ١١٠)
Madawwami ya tabbatar wa wanda Ruhunsa ya haife shi cewa ya ba shi Hikima da Madawwamiyar Sanin kansa. Saboda haka, Ɗan Maryamu yana da cikakken ilimi game da lokaci da dawwama, waɗanda ya aiwatar ta hanyoyinsa masu hikima don ci gaba da nufinsa.
Aya ta uku a cikin Kur'ani, tana magana game da hikimar Kristi, ta tabbatar ayoyi guda biyu da suka gabata:
Kamar yadda Isa ya zo da hujjojinsa, sai ya ce: “Na zo muku da HIKIMA kuma domin in bayyana muku wani abu daga abin da kuka kasance kuna sabawa a kansa, saboda haka ku bi Allah da takawa kuma ku yi mini da’a. (Suratul Zukhruf 43:63).
وَلَمَّا جَاءَ عِيسَى بِالْبَيِّنَاتِ قَالَ قَدْ جِئْتُكُمْ بِالْحِكْمَة وَلأُبَيِّنَ لَكُمْ بَعْضَ الَّذِي تَخْتَلِفُونَ فِيهِ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَطِيعُونِ (سُورَة الزُّخْرُف ٤٣: ٦٣ )
Duk wanda ya yi la'akari da ayoyin da ke cikin Suratul Zukhruf zai iya gane cewa mutanen Makka sun yi zance mai zafi da Muhammadu. Suka fito fili suka tambaye shi game da Annabi Isa yana cewa:
"Shin gumakanmu sun fi kyau ko kuwa shi ['Isa] ne?" (Suratul Zukhruf 43:58).
وَقَالُوا أَآلِهَتُنَا خَيْرٌ أَمْ هُوَ (سُورَة الزُّخْرُف ٤٣ : ٥٨)
Amsar Kur’ani ga wannan tambayar ita ce Ɗan Maryama “Bawan” Allah Maɗaukaki ne, “misali ga ‘ya’yan Isra’ila,” kuma a cikinsa “Sanin Sa’a” don zuwan tashin kiyama. (Suratul Zukhruf 43:59-61)
٥٩ إِنْ هُوَ إِلاَّ عَبْدٌ ... وَجَعَلْنَاهُ مَثَلاً لِبَنِي إِسْرَائِيلَ ... ٦١ وَإِنَّهُ لَعِلْمٌ لِلسَّاعَةِ ... (سُورَةُ الزُّخْرُفِ ٤٣ : ٥٩ - ٦١)
Muhammadu ya bayyana a cikin wadannan ayoyin cewa dan Maryama ya zo gabaninsa shekaru 600, tare da gamsassun hujjoji ga ‘ya’yan Yakub don yantar da su daga yaudarar kansu dangane da imani da addini. Daga bambance-bambancen da suke da shi na fahimtar Attaura, Kristi ya jagorance su zuwa ga fassarar da ta dace don shawo kan husuma tsakanin su. Dan Maryama bai zo da rundunar da za ta magance wadannan matsaloli masu tsanani ba, kuma bai zama azzalumi ba ko mai gargadi don ya tsoratar da su, amma ya zo musu da alheri, ya cika da hikimar Allah, ya taimake su fahimtar Attaura.
An kafa Dokar Musa a lokacin; duk da haka, Yahudawa sun bambanta a fassararsu na shari'a. Gwagwarmayar gwagwarmaya ta tashi a tsakaninsu. Kristi ya ja-gorance su zuwa ga ikon Allah ta wurin hikimar samaniya. Manufarsa ita ce ya rinjaye su domin su bi shiriyarsa. Ya sa rai daga gare su biyayya na son rai, wanda zai iya haifar da wayewa a cikin su tare da fahimtar wahayi, don shirya su zuwa ranar ƙarshe tare da sa'a ta ƙarshe da ke zuwa a kansu.
Furcin nan, “Hikimar Kristi,” a cikin Kur’ani ba yana nufin sabuwar Shari’a ba, amma jagora mai kirki da taushin hali tare da hikima mai yawa da ke buɗe kanta ga duk wanda ke neman gaskiya. Yana haifar da fahimtar faɗi da zurfin ni'imar Allah da kwanciyar hankali da farin ciki na ciki. Hikimar Dan Maryama tana ba da mafita mai amfani ga masu rigima domin su amince da sulhu da zaman lafiyar Allah ba tare da sun rasa ransu ba. Kristi ya so, bisa ga Kur’ani, ya zurfafa masu sauraronsa a cikin ilimin ruhaniya na Allah, ya faɗaɗa fahimtar tauhidi gabaɗaya, kuma ya gyara ayyukansu na ibada na Maɗaukaki, domin ya shawo kan tushen rarrabuwarsu na ƙiyayya. Ya himmatu wajen shirya su don makomar tsoro da za ta same su. Ɗan Maryamu ya sa rai cewa ’ya’yan Yakubu za su karɓi Hikimarsa cikin godiya, su haskaka ta wurin koyarwarsa, su yarda da mafitansa kuma su yi masa biyayya mai gamsarwa domin salama da jituwa su wanzu.