Grace and Truth

This website is under construction !

Search in "Dan":

Home -- Dan -- 01. Conversation -- 1 Great Commission Next booklet

01. ‘zɔn ö =gban “Klisi –bha –a –dhiang –zë mëng’ –nu –dhɛ -sü

1 - Kwa Dëmɛ Jesu Klisi –bha naɔ ‘kpii

Why should Christians share their faith with Muslims? A look at the great commission of Jesus to his disciples in Matthew 28:19-20 gives you insight into why and how this ministry should be done. Christ's great commission is here contrasted with Muhammad's commandments to his followers to spread Islam.


1.01 -- Title
1.02 -- =Dhɛwo
1.03 -- –Kɔ -mɔɔ ‘wɔn –bha –sü ‘’pɛpɛ ‘ö ‘’kpʋngtaa waa- dhanggü
1.04 -- -Ka ‘dho ‘sa!
1.05 -- -Zuu –bha ziaanga
1.06 -- -Më ‘ö zun kwa –gɔ sëëbhodhe -bha?
1.07 -- ‘Yö zun ‘’sɛ ‘’pɛpɛ =gban –bha
1.08 -- Këwɔn –gɔdhiʋ̈sü ‘ö dhö ‘’mɔɔ- ‘sëëbhomɛ -nu ‘’piʋ̈
1.09 -- -Bɔyibaasü ‘ö- Dë, Gbö, -Zuu ‘’Slʋ̈ʋ̈slʋ̈ʋ̈ ‘tɔ gü -sü -bha
1.10 -- -Bɔyibhaasü -yö kwa –maakë ‘ö kwa -zogban
1.11 -- -Bɔyibaasü – -gɛnda Atanna –bha ‘gügbɩɩdhɛ ‘gü -sü -mü
1.12 -- -Gɔ -dho ‘’Klisi pöwo –nu –dhɛ ‘’sia –sü
1.13 -- Pë ‘’pɛpɛ ‘kö ‘a- pö ka –dhɛ -kaa ‘güwɔn kë!
1.14 -- Yesu –bha ‘tɔng- bha- -gɔ -mü -më ‘ka ?
1.15 -- Maadu –bha ‘tɔng-
1.16 -- Maadu waa Yesu –nu –bha ‘tɔng- -nu ‘wo –bin –sü ‘ka
1.17 -- A ka ‘’piʋ̈
1.18 -- -Yö ‘dho- ‘ka ‘’dhʋ̈ ‘’sɛdhiʋ̈todhɛ -bha
1.19 -- To the very last day!
1.20 -- ‘’ Mɔɔsë -nu –bha Zlan –ya –nu ‘’piʋ̈ =dedewo ‘’wɛ -ee?
1.21 -- Pë -yiisiö ‘ö -‘dakopiʋ̈sü’ ‘ö këwɔn -dewɔndhɩsü ‘ka bha- ‘gü
1.22 -- DHƐƐKPƆ -NU


1.01 -- Kwa Dëmɛ Jesu Klisi –bha naɔ ‘kpii- -a -yɔ ‘ö go “mɔɔ- ‘sëë- ‘gü

=dhɛ ‘wo –kpan –a –bha, ‘yö ‘wo zun –a dhɔ kë -sü -bha, ‘’ kɛɛ kö -a mɛ ‘bha –nu zuë’’ –yö ‘zëzë =ma sië. =dhɛ ‘ö =kë ‘’dhʋ̈ ‘yö Yesu –yö =yɔɔ- -dhun ‘’sɔɔ ‘yöö- pö- -nu -dhɛ : ‘Gübgɩɩdhɛ ‘ö dhanggü ‘ö ‘’kpʋngtaa =ya nu n -dhɛ; =dhɛ ‘ö ‘’dhʋ̈ -ka ‘dho ‘’sɛ ‘’pɛpɛ =gban ‘gü, kö ma =klang –nu -wo =slɔɔ ‘’sɛ =gban ‘gü, ‘kaa- bɔ ‘’yi bhaa –a dë ‘tɔ ‘ka, -a gbö waa –zuu ‘’slʋʋslʋʋ ‘tɔ ‘ka kö pë ‘’pɛpɛ ‘a- -zɔn ka –dhɛ ‘ka- -nu =klang kë-‘ka. –Ka -dhɛga : « Mang =dede a ka ‘’piʋ̈ yi ‘’pɛpɛ ‘ka, ‘ö zun- ‘ka ‘’sɛ ‘’dhiʋ̈toyi -bha.»
(Matiö 28:17-20)

1.02 -- =Dhɛwo

=Dhɛ ‘ö ‘mɛ ‘ö ga ‘’dhü -bha ‘ö go ga ‘gü -yö ö bo ‘’kpʋntaadhɛ waa Atanna –ang –kɔ -da ‘ko =kwɛɛ -sü ‘ka, ‘yö -dhi –a -dhɛ kö -yö bɔ- -bha =klang –dhun –ta kö -yö ö -bha dhasü nu mɛ ‘’ʋʋ mɛ ‘ö =dhɛ ‘’ʋʋ =dhɛ ‘ö- ‘gü -a -dhɛ. =Dhɛ ‘ö -kë =dhɛ =ya ‘’kpʋngtaadhɛ -bha ‘wɔn yaa –mawɔnto, ‘yö ‘mɛ to- ‘’gbɩɩ- ‘ka ga waa ‘’wɔ kaso –ta bha ‘ö ö -dhɔkëmɛ -nu waa- -bha =klang –dhun ‘ö- -nu zuë’’ ‘dhö gun ‘zëzë -ma sië bha- -nu –dhɛ, ‘yö -kɔ -mɔɔ ‘wɔn –bha –sü nu- -nu -dhɛ kö -wo ö -bha dhasü -dhiang zë ‘’sɛ ‘’pɛpɛ =gban –dhɛ. –A –bha =klang –nu =gban kë -dua ‘güdandhe ‘’gbɩɩ- ‘’tʋ̈ng bha- ‘ka. Mɛ do ziaan ‘yii =slɔɔ -nu kpö ‘gü kö -yö ö kɔngga ‘’dhiʋ̈ wlüü’’ –a pö -sü ‘ka =dhɛ klisi ‘ö ‘’bhɩɩ- -a –bha yëkëmɛ -mü n’ ka. –A –bha =klangdhiʋ̈ -nu -dhɛ ‘ö- wo ‘yö- ‘’sɛ -kë -a –dhun –dhɛ kö -wo kë -a –bha pia’’ –së -naɔ bha- dɔ -mɛ ‘ka.

1.03 -- –Kɔ -mɔɔ ‘wɔn –bha –sü ‘’pɛpɛ ‘ö ‘’kpʋngtaa waa- dhanggü

Klisi –ya –bho ‘kwii –wiö -a =keng –mɛ -nu –dhɛ =dhɛ -a dë =ya –toagbɩɩkasü waa ‘gügbɩɩdhɛ ‘ö Zlan –bha ‘’Kië -nu waa ‘’kpʋngtaadhɛ, -a ‘dhɛ kwa ‘’yan ‘yaa- yö, -dapë suu =gban (-Dhɛkpaɔdhia 5:1-14).

‘Yö Atanna –yö ö -de -dɔ ‘’dhʋ̈ng yaa ‘’dhiʋ̈ ö -bha ‘gügbɩɩdhɛ =gban –dɔ ö gbö =kwɛɛ -sü ‘ka –kɔkɔ =dhɛ ? ‘’Sika ‘yii –da ‘gü =dhɛ -wo –mɔɔ -bha ‘wo dɔ- -gɔ =kla ‘gü ‘’iin ‘zü ‘wo kpoo kun- -gɔ -ee ? Dë -yö ö gbö -dɔ =dedewo. –Yö =zɔngsü ‘yö- zuë dhö -së. ‘Yaa gun =bhlëë -ya sië ö -de –bha. –Yö ö -de –kë ‘’saa- ‘ka ‘wɔnyaakëmɛ -nu ‘ö- -nu –zundhiʋ̈blɔɔ ‘bhaa ‘dhö -nu –wɔn ‘gü. –Yö -gun ö dë =bhlëë -ya sië -tɔn =dhɛ ‘nii- ‘’slʋ̈ʋ̈slʋ̈ʋ̈ ‘dhö gbö bhlëë -ya –kɔ do ‘ö- ‘gü =në- ‘dhö. Kwa –bha Atanna bha –yö ö -de –dho ‘’siaa-. –A kë dhʋ̈ -sü bha- ‘gü dë yö -mɔɔ -bha ‘ö -a –bha ‘gügbɩɩdhɛ ‘ö dhanggü waa ‘’kpʋngtaa –a dɔ ö gbö -kɔ ‘ka.

-Zuu suu ‘’wɛɛ ‘bha =në ‘’dhiʋ̈ ‘sü sië ‘’mɔɔ- ‘sëë- ‘ka. –Yö - bensësü ‘ka –Kwlana ‘gü =dhɛ Atanna –yö do ‘yaa =plɛ, ‘yaa yö zë ‘ka kö -a do ‘bha –dhö wlüü’’ ö ‘’tɛado -ta (–Kwlana al-Mu’minoun 23:91). Otoma -bha –gblüdëdhɛ kë ‘’tʋ̈ng ‘gü, kö- -nu –gɔmɛ ‘kpii- ‘gü =ya see-, ‘yo- bhang –nu =gban zë ‘yö- mɛ do ‘ö- ‘’yangü ‘dhö gun ‘’wɔwɔsü ‘ö faan ‘dhö gun- -bha ‘yö dha, kë ‘’dhʋ kö ‘wa ‘dho –gwlü -da –a -ta –gblüdëdhɛ -gbloo –wɔn ‘gü. -Da ‘’dhuu –zuu –yö ‘’mɔɔ- ‘sëë- ‘gü -sü -gen –mü =dhɛ ‘tɔ 99 ‘ö- -nu ‘’piʋ̈ mü bha,-a ‘dhɛ -së =dedewo yö mü "-Desükpii, ‘’Dhidhɛyaadhɛ." (Klwana al-Hashr 59:23)

Jesu -zë ‘’piʋ̈ ‘yaa dhʋ̈, -a kë -kɔ -deta. ‘yii dɔ ö -bha ‘gügbɩɩdhɛ -ta kö -yö ö -bha ‘’sɛgɔ -ya ‘’iin kö -yö ö -bha ‘wëë- =slɔɔ ‘’iin ‘zü kö -yö ‘’sɔdha –gbaa –nu –ya. Kö -ya kë ‘’dhʋ̈ =aa, ‘’yuadhi –nu ‘wo ‘nu- =kee- =në ‘ö -nu dha. ‘yö ‘’yinna yaa –nu bho mɛ ‘gü, ‘yö gamɛ -nu –bö, ‘wɔn yaa –nu –mawɔn to ‘yö ö -bha –zuu ‘’slʋ̈ʋ̈slʋ̈ʋ̈ -pɛn ö -bha =klang –nu ‘wo gun ‘’yan ‘to sië- -gɔ bhɛɛ’’ –sü ‘ka bha- -nu ‘gü. ‘Yö zun ö ‘’tʋ̈ng –kë ö -bha –zuu ‘gü ‘kɔdhi baasü -bha –a –bha =klang –naa –tosɛa –da –dɛɛgü -sü gü. –A "Yesu" –tɔ bha –a tʋ̈ng –gun yö =në- ‘gü: "-Yö -dhö ö -bha ‘’sɛgümɛ -nu dha –a –nu –bha ‘wɔnyaa –gɔ." (Matiö 1:21)

1.04 -- -Ka ‘dho ‘sa!

=Dhɛ Yesu –yö -kɔmɔɔwɔnbhasü suu =gban =slɔɔ ‘gügbɩɩdë Zlan ‘’dhiʋ̈, ‘yö- pö -a –bha =klang –nu –dhɛ -wo wlüü’’ kö -wo ‘dho. –Ang =zo –yö -a faan –ziisü ‘ö- ‘’dhiʋ̈todhɛ ‘yaa ‘dhö bha- -dhɛ, Kö -wo ‘go –dinngkpɔ -dhɛ -bha kö -wo –sɔbhɛɛ ‘sü -da zian –dɛɛ -ta –sü ‘ka. Jesu kwa =klang –kë =dhɛ ‘kwa ‘’tasü ‘wawadhö. –Ya ‘’piʋ̈ =dhɛ ‘kwa kwaa- =zotadhe bho ‘wɔn ‘’wɛɛ -nu –ta. –Ya ‘’piʋ =dhɛ ‘kwa kwa =taa zun "Ma" –ziisü ‘ö kwa ‘gü bha- -gɔ kö ‘kwa ‘dho yö =në- ‘’piʋ̈. –Yö kwa -bɔ ‘mɛ ‘wo =dhɛ kwa ‘dhö =në- -nu ‘’piʋ̈. ‘Yii- pö dhɛ ‘kwa ‘dho kwa dɔmɛ -nu ‘’iin kwa =wopömɛ –deslɔɔ =në- -nu ‘’piʋ̈, ‘’kɛɛ ‘kwa- kë =dhɛ ‘’bhlaamaakëmɛ -së -yö ö kwaa ‘’bhlaa 99 –tiaandhö -zü -yö ‘dho –a do ‘ö =dhɛng –a mɔɔ- -yö ‘to- ‘ka ‘’dhʋ̈ -ya yö bha- -bha (Dhukö 15:4-70).

1.05 -- -Zuu –bha ziaanga

Mɛ ‘’ʋʋ mɛ ‘ö- pö =dhɛ ‘ö Yesu –bha ‘tɔng =bhlëëya –a mɛ -mawɔn –dho ;; kë -zuugü -zian –bha. Ü -mɔɔ -bha ‘ü- pö: "Maa mɛ ‘gbɛ dɔ! Dëmɛ -ya –yɔɔbɔ ‘ö- pö: "-A –dhɛ, ‘yö mɛ -dho –a nu ü –dhɛ!" (Matiö 7:7; Dhukö 9:11-13; Makö 11:24). –A ‘’sɛ -yö kwa –dhɛ ‘kwa- -dhɛ -a –gɔ kö -yö kwaa ‘’mɔɔsëëbhomɛ -nu kwa –kɔ -da ‘ko =kwɛɛ- këdhʋ̈ -nu –bha ‘wɔndɔmɛ -nu zuë’’ waa- -nu bha ‘wɔndɔdhe –yö baa- -zuu ‘’slëëslëë -kɔ ka.

Mɛ ‘’ʋʋ mɛ ‘ö mɛ suu ‘ö ‘’dhʋ -a =slɔɔ -a -dhɛ ‘yaa- -bha kö -yö =nëg –mɛ =taa dhiang ‘ka kö ‘yii- -mɛ -zopiʋ̈wɔn ‘’iin –a kwigüwɔn, ‘ö- zuëdhiʋ̈tɛɛ sië -a dɔ. Yö -zë =gban ‘gü, -a –dhɛ ‘yaa- -bha kö ‘kwa ‘’slë ‘sü kwa –de ‘gü kö ‘kwii bhɛɛ’’ Jesu –dhɛ kwa zuëë’’ ‘’piʋ̈ kö ‘pë ‘kwa dho –a pö ‘mɛ bha- -dhɛ -ya –zɔn. kwa –mɔɔ -bha ‘ö dhiang ‘ö kwaa- zë ‘mɛ bha- -dhɛ bha ‘kwa- -dhɛ Yesu gɔ kö -ya –da kwa ‘’dhi, =ya kë =dhɛ Yesu =ya ‘pë ‘kwa dho- pö -a –dɔ kwa ‘’dhi, kwa –dho =mɔɔ- -bha –tɔn ‘ö ‘kwa- pö- -dhɛ -kwaa Yesu –sü -zü kö -yö yë kë -a bha –tosɛa ‘gü -bɔ -a –wo *ta –sü ‘gü.

-Ka –dhɛga ka –degü kaa =dede! ‘ka –dhɛga ka –degü ka ‘’tʋ -yö -da –dhɛwo ‘gü kë ‘’dhʋ̈ kö ‘ka dhiang zë ka ‘’tayɔɔ do, ka yëkëyɔɔ, ka –bha dhebë, ka –bha ‘në -nü, mɛ suu ‘’ʋʋ suu ‘ö ‘ka =mɔɔ- -bha ‘ka Yesu –dhiang zë- -nu –dhɛ -ee? –ka Jesu dhɔɔbhaa waa- -bha ‘tɔng- ‘kun –sü -sü mɔɔ- ka –de –dhɛ. ‘Ka ‘dho zëzë bho –gɔ -dho ‘’sia –sü ‘ka. ‘kö mü pë ‘bha =ya dɔ ü -gɔ -gɔnyangü ‘’iin ü gaa’’ ‘dhö yɛɛ’’ sië, -kaa –dhɛ -a –gɔ kö -a –bha -dhɔ waa- faan –wo nu ka –dhɛ kö -dɔmɛgɔpë ‘ö ka ‘gü bha ka –kɔ -yö ziö- -gɔ! Mɛ ‘gbɛ -nu =dede –wo ka –bha =gbɛkiëdhɛ -nu –ma ‘ö go ka –bha faan ‘ka- sü -zuu –bha ‘’dhiʋsü ka ‘ka –sü ‘gü, ‘’kɛɛ -ya zɔn =dhɛ, ka –bha bhɛɛ’’ –sü ‘ö- zübhotʋ̈ng ‘gü bha –yö -tiaandhö ‘ö =ziö- ‘ka ka –bha =gbɛkië -nu –ta.

1.06 -- -Më ‘ö zun kwa –gɔ sëëbhodhe -bha?

Mɛ ‘’ʋʋ mɛ ɔ̈- ‘’piʋ̈ =dhɛ ‘ö ‘’tɛɛbɔ -nu –wo wo ‘’tʋ ‘to, -a -dhɛ -ya –bha kö pë ‘wo- mɔɔ- sië ‘ö ‘waa- -pë dɔ -qng –degɔ bha ‘ü- -pë nu- -nu –dhɛ. =klang –gɔmɛ =dede –zë ‘mɛ ‘pë =klang –nu ‘waa- dɔ ‘ö yö -zë ‘ö- dɔ yo -mü, ‘yö ‘pë =klang –nu ‘waa –mɔɔ- -bha ‘ö ‘yö -zë ‘yaa- ‘gü ‘wɔn ‘bha ‘ka ‘’kɛɛ ‘pë -dhɔ =klang –nu –kë ‘ö ‘wo- ‘’piʋ̈ -wa kë ‘ö ‘waa =mɔɔ- -bha kö -wa kë yö -mü =dhɛ -gɔmɛ ‘dhö, kö -gɔmɛ -yö ‘pë mɛ =klang –kë ‘ka bha –a –bhong –yö bhɔ -a kë -kɔ -nu ‘gü mɛ -nu wëëdhö. –A -kë ‘’dhʋ̈ -sü bha- ‘gü -wo –dho ‘’tʋ dɔ -a –wo –bha ‘ö ‘wo –ya –a gɛnngdhö.

-Bɔ Yesu ‘ka –mɛ -nu –mɔɔ -bha ‘wo pë nu ‘ö =ziö- ‘ka ‘mɛ waa- -nu –bha –zotandhe ‘yaa do –a –nu –bha –ta. –Bɔ Yesu ‘ka –mɛ -nu –wa –dɔ =dhɛ Atanna =në- -nu dë ‘ka, ‘Yesu –kë -nu dhamɛ ‘ka ‘yö -zuu ‘’slʋ̈ʋ̈slʋ̈ʋ̈ kë -nu faandɔmɛ ‘ka. Klisi kwa –ta –zadɔ, -a –bha –gasitɛ =në ‘kwa ‘’wɩ sië- ‘ka bha. –Ya –bha –Zuu –kë gbaɔdhe ‘ka kwa –dhɛ. –Yö zuëëniida waa ‘flëëbhodhe ‘ö- ‘’dhiʋ̈todhɛ ‘yaa ‘dhö bha- -da kwa ‘gü. =Ya –a –bha –bha ‘’saa- ‘ö =kë -dhɔ ‘ka bha- ‘’yi =gɔ -yɔɔ (‘Wlɔmö 5:5) ‘yö kwa –bha –tosɛa –gɔ =kë -a ‘’dhiʋ̈. ‘’Yö gagadede ‘ö -todhʋ̈ ‘ka bha- -wo ‘’yɛa- ö -bha =klang –nu –dhɛ (Zan 14:6) ‘yö- -nu gba zotandhe ‘ka –dhɛkpaɔdhia –bha. ‘Yö- -kɔ ‘gügbɩɩsü ‘ö -todhʋ̈ka zun kwa –bha. –A –dhɛa –bha kö kwa –zo –yö bhɔ -desübhaasü -sü ‘ka kö ‘kwa =gbɛkiedhɛkë bhɛɛ’’ –sü waa ‘pë kwa Dëmɛ ‘ö go gagü bha –a pö -sü ‘ka. ‘Pë kpʋntaadhɛ -ya =mɔɔ bha, -a –dhɛa –bha kö ‘kwa- nu- -dhɛ. –Bɔ Yesu ‘ka –mɛ -nu =wa –tosɛa ‘ö ‘yaa yën bha –ya –nu –gɔ Zlan –bha ‘’Bhlaanë ‘gü. -Kaa ‘’pënng =pɛnng ka =yayɔɔ -nu -ta.

1.07 -- ‘Yö zun ‘’sɛ ‘’pɛpɛ =gban –bha

Yesu kwa bɔ ‘ö- wo bha –yö -goglʋʋsü ‘ö dho- ‘ka =glɛɛn- -da –kwɛ -nu ‘wo –ziö ya 2000 ‘ka. –a –bha bɔmɛ -nu –wo kë -dho ‘’sɛgɔ ‘dhɛ ‘wo- meditedhane waa ‘pɛsö -dhɛ -kë bha- -nu ‘gü. ‘yö dhasü -yö go –duɛgü ‘yö dho Elɔpö waa Azi –sɛ =zinggü, Sinoa –nu –gɔ ‘’sɛ -nu =gban –bha. ‘Dhɛ ‘ö ‘’dhɛ -yö bho =Mlɛɛkɛɛn ‘’sɛ waa bɔ -dhɛ ‘ö weeyi –ta kö -yö zun Indö, ‘yö Dëmɛ ‘ö ‘go –sü ‘ka gagü bha ‘ö ‘’sɛ =gban ‘’dhiʋ̈ -pʋ ö -ta –naɔ dɔ -mɛ -nu –gɔ ‘’sɛ -ta. =Dɛɛ, Ablamö -bha ‘në -nu, Zufö -nu waa ‘’mɔɔ- ‘sëëbhomɛ -nu, ‘wɔn ‘ö- -nu =zinngü yö -mü =dhɛ ka Jesu ‘’piʋ ‘’iin ‘kaa- ‘’piʋ. –Diaanwo ‘’sɛgɔ -nu ‘wo- -nu gɔpë -da ‘kota =dhɛ URSS waa ‘Sinö -nu ‘dhö bha, ‘wɔn –taɔng –së -da –nu ‘gü. -A –kë ‘’dhʋ̈ -sü ‘gü, ‘’kpʋntaadhɛ -kɔ ‘’pɛɛn ‘në ‘bha =në ‘wo- pö -sü ‘ka wo –de –dhɛ =dhɛ wo –bɔ Yesu ‘ka. Kwa –bha ‘’kpuntaadhɛ ya- ‘’pɛɛn ‘kpii- -dhɛ -ziaan =në ‘waa Yesus dɔ wo dhamɛ ‘ka. ‘Wɔn ‘gbɛ =në- këwɔn ‘dhö ’dhö, -a –dhɛ ‘yaa- -bha kö ‘kwa ‘yaanë ‘’tɛɛpasü ‘ka. Klisi –bha bɔmɛ ‘dhɛ ‘dhö, -a –dhɛ -ya bha kö -yö ö -kɔ -da yë ‘kpii- ‘ö dho ‘’sɛ ‘’dhiʋ̈todhɛ -bha bha- ‘gü.

1.08 -- Këwɔn –gɔdhiʋ̈sü ‘ö dhö ‘’mɔɔ- ‘sëëbhomɛ -nu ‘’piʋ̈

–Bɔ yesu ‘ka –sü ‘yii kë Zlan –bha ‘kɔdhi dosɛng ‘ö faan ‘dhö- -bha ‘’kpʋntaa –a ‘ka. =Kwlana =kɔngga –gii ‘’sia –gɛyan =plɛ -a pö -sü ‘ka:
"-Ka –glügɔn –nu ‘ka (buu –nu ‘ka) –yö ‘to- ‘ka ‘’dhʋ̈ pë ‘’pɛpɛ ‘ö =mɔɔ- -bha ‘ö (‘’mɔɔsëë -pö) –ang dosɛng -zian ‘wa ‘dho ‘to, kö kwa –bha Zlan yöö do =në -yö ‘to." (Sourate al-Anfâl 8:39; al-Baqara 2:193)

وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّى لاَ تَكُونَ فِتْنَةٌ وَيَكُونَ الدِّينُ كُلُّهُ لِلَّهِ (سُورَةُ الأَنْفَالِ 8 : 39)

‘’Dhiwoyan ‘ö =ziö 100 –ta –yö -bɛnzësü –Kwlana ‘gü ‘’mɔɔsëëbhomɛ –nu faan dɔ -sü ‘ka =dhɛ -wo –gblü ‘’slʋ̈ʋ̈slʋ̈ʋ̈ gɔn. –Yö -bɛnzësü ‘ka =dhɛ: " –Yö ‘’dhʋ̈, Zlan =ya ‘dhangbodhiʋ̈ -mɛ =gban ‘nii- ‘dhɔ, kë ‘’dhʋ̈ kö -wo dhanggü -pö =slɔɔ. –A dhɛa –bha kö -wa ‘gü -gwügɔn Zlan –bhaa ‘ka, ‘go mü -wo mɛ zë ‘’inn –wo –dho wo –dë zë. (Kwlana al-Tawba 9:111)

إِنَّ اللَّهَ اشْتَرَى مِنَ الْمُؤْمِنِينَ أَنْفُسَهُمْ وَأَمْوَالَهُمْ بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَيَقْتُلُونَ وَيُقْتَلُونَ (سُورَةُ التَّوْبَةِ 9 : 111)

-A ‘dhɛ -wëësü, yö -mü =dhɛ -bɔ Yesus ‘kamɛ -nu –depö =wa –bɔ -Zlan ‘ka -sü =gwlügɔn –faan ‘ka. ‘’Kɛɛ kö ‘tɔng- ‘ö kwa Dëmɛ -ya dɔ mɛ zë -sü ‘’glʋʋ ‘’piʋ̈ -a –pö Piɛdhö -dhɛ -sü ‘ka dhɛ: "-Bhö ü -bha –dhaa –da –kpee ‘gü -a –gɛn –mü =dhɛ ‘mɛ mɛbhɩdhe zë -dhaa ‘’dhiʋ̈ -a –mɛ -dhö ga –dhaa ‘’dhiʋ̈." (Matiö 26: 52)

'’Mɔɔsëë -bha pa ‘ö- wo bha- -gɛn ‘godhɛ =plɛ: -A –blɛɛsü -yö -kwɛ 100 –kë ‘yö ‘’sɛ ‘ö -kë ‘yën- =wo –zian ‘ka, mɛtii –sɛ ‘bha, Esipayö, Pɛsü waa Azi –sɛ =zinggü.

-A =plɛ -naa –Yö kë -kë mɛ -nu ‘wo- Mɔnggɔdhö -kë bha- -nu nu –sü kö -wo ‘sɔ mɛ -nu –ta bha- ‘ka. ‘’Sɛ ‘gbɛdhɛ ‘wo –kë Zentii –nu ‘’iin ‘zü Kanö suu –nu bha –wo kë -wɩ ‘’mɔɔ- ‘sëëbhowɔn –bha ‘’gbɩɩdhɛ ‘wo- wɔ -nu –ta bha- -wɔn ‘gü. –Wo kë Azi –sɛ ‘ö =zinggü bha- -da wo –gɛn =wlöö ‘wo dho ‘wo –ya ‘Sinö -sɛ -ta, Mezopotami –sɛ waa Dhusi –sɛ -nu. Tukii Otama –mɛ -nu –de ‘pö waa –ang dë -nu –kɔ -yö kë -wɔ Kɔntanpidhɔplö -bha 1453 ‘yoo –da ‘zü Viɛnö -dhɛ -ta ‘ko –ta =plɛ, ‘’kɛɛ ‘wii =mɔɔ- -nu –bha. –A ‘wɔn –nu bha waa –da ‘’dhuusü -nu bha- -nu =gban –gɛn –go Balikanö waa ‘yën- -wo –zian ‘ka ‘yoo –da ‘ka –kwɛ 400 ‘ö Otama –ya –kë ‘’gbɩɩdhɛ ‘ka bha- -bha.

-A –yaaga –naa ‘ö ‘’mɔɔsëëbhomɛ -nu –wo sɔ- ‘ka –a zu –yö -bho 1973 ‘ka ‘’wɔyi sɔɔn –kë ‘’gbɩɩ- -sü ‘ö -dhɛ =gban sü. Tongtongdhö ‘’mɔɔsëëbhomɛ -nu ‘wii –dhɛ bho =dhɛ -kɔ suu =dede ‘ö- ‘ka ‘ö nu ‘ö zun =dɛɛ -bha -bha! –Bɔ Yesu ‘kamɛ -nu –dho ‘to yi =gblaan –sü -bha kö -wo wo –zota -tosɛa ‘ö wɔkɔ suu ‘dodo ‘dhö- ‘gü ‘’wɛ -ee?

‘’Mɔɔsëëbhomɛ -nu –wo –nëng ‘gü =dhɛ ‘’mɔɔsëë -yö -Zlandhɔkësü ‘ö ‘flëëbhodhe waa –mawɔtodhe =në- ‘ka. ‘’Dhiyanwo ‘ö =mɔɔ 12 ’’sima –bha Kwlana ‘gü -yö kɔngga –gii ‘’sia- ‘ko –nu =bhlëë -ya –sü, ‘wɔn –së kë -sü ‘gü. (Kwlana al-Baqara 2:256; al-Mâ'ida 5:47; al-‘Ankabout 29:46; ‘’dhiʋ̈.) -Yö ‘’dhʋ̈, -wokpö -nu bha –wo –slɔɔ -Kwlana ‘gü, ‘’kɛɛ -wokpö -nu bha –ang zü -yö -dɔ ‘’tʋ̈ng ‘ö Maadu waa ‘mɛ ‘wo gun- =kee bha –ang kpö -yö -gun ‘dɛdɛ bha- ‘gü. –Dhɛsü ‘ö -kë =zɔngsü ‘tɔng ‘ö Zlan –ya -ya bha, –Zlan –bha –yamɛ ‘wo -nu –dɛɛ -wa ‘’dhiʋ̈ -to –deyaawɔn ‘ka –gwlü -wɔn ‘gü kë ‘’dhʋ̈ kö- -nu ‘yɔɔ- -nu ‘’pɛpɛ bha –wo ‘wɔn –wɔ -nu –ta (Kwlana al-Baqara 2:191; al-Tawba 9:4, 28; ‘’dhiʋ̈.). –Ang –bha ‘tɔng ‘wo- -ya bha- ‘gü, -wokpö -nu ‘wo –kë =dhɛ -mawɔntodhe –nu ‘dhö bha =wa kë ‘wɔn zii ‘ka. ‘’Kɛɛ -ang –lookota –sü ‘gü, -a –nu –kɔ ‘’pɛɛndo ‘bha ‘wo ‘dɛdɛ –wo –wokpö -nu bha- -nu –ya =bhlëëgü. Maadu =dede –ya –pö -gɛyan ‘gbɛ =dede ‘ka: -Gwlü -zë -fëë ‘wɔn –bhasü -mü! Yë ‘ö dɔsü ‘ka ‘’mɔɔsëëbhosü ‘gü ‘yaa dɔ -sü ‘ka tɛan –wɔn –ta. –Zlan yöö -dede =në ‘ö ‘’kpëngkëmɛ -nu –gɔmɛ ‘ka (Kwlana Al ‘Imrân 3:54; al-Anfâl 8:30).

1.09 -- -Bɔyibaasü ‘ö- Dë, Gbö, -Zuu ‘’Slʋ̈ʋ̈slʋ̈ʋ̈ ‘tɔ gü -sü -bha

Yesu ‘yii nu –Zlan ‘gü wɔ -kɔ ‘gü ‘’fië ‘’wɛɛwɛ ‘ka. ‘yii Zlan ‘ö ‘kpii-‘ö mü =gblɛɛn ‘ö- -gɔwɔn ‘gü ‘yaa ma- -zɔn! –Zlan Gbö –yö kë ö Dë ‘tɔ -zɔn –gɛyan 187 ‘ka –Nëngkëë ‘’Sëëdhɛ -dɛɛ -yiisiö ‘ö -Zuu ‘’Slʋ̈ʋ̈slʋ̈ʋ -ya nu kwa –dhɛ bha- ‘gü =dhɛ yö =në -Zlan =dede ‘ka. Yesu –yö kë- -pö: "Ma ‘dhöö n Dë ‘dhöö yi do (‘yi- pö =plɛ)!" (Zan 10:30; 17:21-22) –Yö kë- -dɔ ‘ö -bha =klang –nu –kɔ ‘ka =dhɛ mɛ ‘’pɛpɛ ‘wo dho ‘wɔntaɔngsë ‘’dhiʋ̈ -wa –nu bɔyibhaa, ‘yii- pö -Zlan –yaaga ‘tɔ, ‘’kɛɛ -Zlan ‘ǒ Dë ‘ka, yöö do bha ‘ö Gbö ‘ka, ‘o –Zuu ‘’Slʋ̈ʋ̈slʋ̈ʋ̈ ‘ka. –Ang –yaaga =gban –wo ‘kopiʋ̈ kpɛnngdhö =dhɛ -kɔ ‘ö Yesu –ya pö- ‘ka –a ‘dhö: "A N Dë gü ‘yö ‘yö n Dë dhö N gü ‘pö." (Zan 14:10-11)

Kwlana ‘klɔɔpögü ‘’sëëdhɛ -nu bha, Maadu –yö -bɔ Yesu ‘ka –mɛ -nu –bha –bɔyibhaa –sü -dhiang –zë ‘gü ‘ö- =dhɛ " ‘wɔn bɛnggsü" (al-sibghat). –Yö kë- ‘gü -ma =dhɛ -bɔ Yesu ‘ka –mɛ -nu ‘wo ‘’mɔɔ- -sɛ ‘gü bha –wo –deta mɛ -kpɛɛ -nu ‘’piʋ̈. ‘Waa gun kwaan bho sië, ‘’iin ‘waa ‘’yangbɩɩ- dɔ, dhe dodo =në gun- -gɔ, -dhɔ -gun –nu ‘gü ‘ö -ang ‘yɔɔ- -ziaan –dhɔ ‘dhö gun- -nu kë sië. (Sourates l ‘Imrân 3:55, 199; al-Mâ'ida 5:66, 82; al-An'âm 6:90; Younus 10:94; al-Nahl 16:34; al-Hadîd 57:27; al-Saff 61:14; ‘’dhiʋ̈.). Il attribua ces qualités au renouvellement spirituel de leur baptême, à l'influence de l'Evangile et à leur forte alliance avec Dieu (Sourates al-Mâ'ida 5:110; Maryam 19:88; al-Ahzâb 33:7).

–A -kë ‘’dhʋ̈ -sü ‘gü, ‘Yö Maadu -yö -dadhuu =dedewo Yesu –bha –ke -Zlan ‘ka –sü waa –Zuu ‘’Slʋ̈ʋ̈slʋ̈ʋ̈ -bha –kë -Zlan ‘ka –sü -gɔ =dedewo. ‘Yö- -nu –zo –yö -dhɛ -wo ‘ö -kë =dhɛ: "-Zlan ‘bhaa ‘dhö kö ‘yii kë ‘’mɔɔ- -naa -Zlan ‘ka bha" ‘yö -bɔ ‘’yi =bhaa –sü -Zlan ‘ö Dë ‘ka –a ‘tɔ ‘gü, -a Gbö waa –Zuu ‘’Slʋ̈ʋ̈slʋ̈ʋ̈ bha ‘yö -da ‘’mɔɔ- –nu ‘’tʋ ‘gü =dhɛ -da Atanna ‘’dhiʋ̈ -sü ‘dhö. –A kë -sü kö -Zuu ‘’Slʋ̈ʋ̈slʋ̈ʋ̈ ‘tɔ ‘yaa –Kwlana ‘gü ‘’iin –Nëngkwëë -dee ‘’sëëdhɛ ‘gü, kö ‘wɔn ‘ö -gban Dë, Gbö waa –Zuu ‘’Slʋ̈ʋ̈slʋ̈ʋ̈ -nu dɔ -sü -bha bha ‘’mɔɔ- -nu ‘waa yö -zë dɔ (1 Kodhɛngtö 12:3; ‘Wlɔmö 8:15-16).

1.10 -- -Bɔyibhaasü -yö kwa –maakë ‘ö kwa -zogban

Pɔdhö -ya –bɛzë =dhɛ: "Kö -gasitɛ ‘ö go Dëmɛ Yesu ‘’piʋ waa Atanna –bha –dhɔ waa –Zuu ‘’Slʋ̈ʋ̈slʋ̈ʋ̈ -bha mɛ -kɔ -da ‘ko =kɛɛ- -sü -yö kë mɛ ‘’pɛpɛ -dhɛ." (2 kodhɛngtö 13:13) –Bɔyibhaasü -yö kwa –yɔɔ Atanna –bha ‘yö kwa –zo –gban =dewo –a –nu –bha –këdo –sü ‘gü. Kwa –da –sü ‘ka kwa Dë bha- ‘gü, -a Gbö waa –Zuu ‘’Slʋ̈ʋ̈slʋ̈ʋ̈ ‘gü -bɔyibaasü ‘gü. Atanna =dede =në -dɔkwatamɛ ‘ka. ‘Mɛ -tosɛa –kë -dhɔ ‘gü, kö -yö Atanna ‘gü, kö Atanna –ya –mɛ ‘gü. –A –dhɛa –bha kö ‘kwa Atanna –bha –gwlügɔn ‘ka –kwɛɛ -nu –ya kwa –bha ‘gügbɩɩdhɛ ‘ka Dëmɛ ‘’gü’’, këdhʋ̈ kö yaagümɛ -kɔ ‘ya ‘dho =mɔɔ kwa –bha. (1 Zan 4:16; Efɛsö 6:10-17; ‘’dhiʋ̈.).

‘’Yinadë -nu ‘wo ‘’mɔɔ- -sɛ ‘gü -a –nu zuëë’’ ‘yaa ‘waanë -sü ‘ka –a –nu –bha –Zlan ‘ö ‘waa- yö bha- -wɔn ‘gü, -a -naa bhɛɛ’’ –sü bha ‘ö ‘’sika –da –nu –bha –dhɛkpaɔ dhia’’ ‘gü (dhangü -pö ‘’iin ‘’wɔ -kaso). ‘Yö ‘wo ‘’slë =mɔɔ -dɔ =gblɛɛn –sü ‘ka, kö- -nu kɔ -yö zun –naa –zlan –bha ‘gügbɩɩdhɛ ‘ö- -nu –kɔ ‘yaa zun- bha –bɔ pë -nu –ta –sü ‘ka. –wo ‘’slë suu =gban –mɔɔ -bha kë ‘’dhʋ̈ kö -wo –da ‘gü kö wɛng –nu –wo kë do. ‘yö ‘wo –pö -zuu yaa –nu –bha ‘’piigbɩɩdhɛ -kɔ =wlöö -a –nu –bha ‘wɔn kë -kɔ yaa ‘ö -kë ‘’yinadhɛ yaa kë -sü ‘ka bha- ‘gü. ‘’Mɔɔsëëbhomɛ -nu –bha –Zlan ‘ö- -nu –gɔ bha –ya –nu ‘ka =gblɛɛn ‘ö- ‘gümadhɛ ‘yaa- -bha, -a –kë ‘’dhʋ̈ -sü ‘gü -dhɔkëpë suu ‘’pɛpɛ -wo –wɛɛ -slɔɔ -nu kpö ‘gü -sɔɔdhö. Dhasü ‘yaa ‘’mɔɔsëëbhosü ‘gü. Pë dosɛng ‘kö mü yö -mü -gɔdhosiasü ‘ö -mɔkɔɔndhö -a –nu –bha –Zlan –bha –gbwlüdë ‘ka, ‘yö ‘’kpʋ̈ng –kë mɛ suu ‘’ʋʋ suu –gɔ ‘’iin mɛ ‘’ʋʋ mɛ ‘ö -wɩ -bha –a –gɔ. (-Kwlana al-An'âm 6:39; al-Ra'd 13: 27; Ibrâhîm 14: 4; al-Nahl 16: 93; Fâtir 35:8; al-Muddaththir 74:31). ‘’Mɔɔsëëbhomɛ -naa –zlan ‘yii –mlɛɛ ‘bha –da waa ‘sëëbhomɛ -nu =zinnggü. –Ya –nu –sü =dhɛ =dhuëng –nu ‘dhö. ‘Yaa- -nu Dë ‘ka ‘’iin ‘yaa- -nu Dhamɛ ‘ka, ‘’iin ‘zü –a –nu –zogbanmɛ ‘ka. –Yö -taa ‘mɛ ‘waa wo –gɔdho –a dhɔɔbhaa –dhɛ ‘’sia- -nu –ta (-Kwlana al-Ra'd 13:16; al-Zumar 39:4; al-Hujurât 49:14; ‘’dhiʋ̈.). ‘Mɛ o’ -gɔ dho- -dhɛ ‘’sia-, =në -kë =dhɛ -gogbannëgümɛ ‘ö zlan waa- -bha =dhuënggɔmi –naa –lokuësü ‘dhö. ‘’Mɔɔsëëbhomɛ -naa –gogbannë ‘gü -sü =në -bɔ Yesu ‘kamɛnu –bha –bɔyibaasü -yögblʋʋgü ‘ka.

1.11 -- -Bɔyibaasü – -gɛnda Atanna –bha ‘gügbɩɩdhɛ ‘gü -sü -mü

Zaan mɛzumɛ =në kë Yesu –bha =klang –nu bɔyibhaa ‘’Yiga ‘wo- -dhɛ zudɛɛn =bhaa. –wo kë ‘’dhi –bho wo –bha ‘wɔn yaa –nu –ta ‘yo- dɔ =dhɛ ‘waa =mɔɔ -dɔ Atanna wëëdhö -sü -bha. ‘’Kɛɛ Yesu –ya –nu –wogban =dhɛ -wo –mɔɔ -bha ‘wo bɔyibhaa –zuu ‘’Slʋ̈ʋ̈slʋ̈ʋ̈ -bha ‘gübgɩɩdhɛ ‘gü, kë ‘’kö ‘wa ‘dho kë ‘’fɔɔfɔɔ, ‘’suʋ̈mɛ waa –kɔfëëwɔnbhamɛ -nu ‘ka, ‘’kɛɛ kö -bɔtazian –wa =slɔɔ Atanna ‘’piʋ̈ ‘gügbɩɩdhɛ ‘gü (Këwɔn 1:4-8; Zan 1:33-34).

=Ya kë ‘yën- -wo –zian ‘’pɛɛn ‘’piʋ̈ -mɛ -nu –wo ‘gü, -wokpö ‘ö -kë -kɔ -yɛ Atannna –bha –sü ‘ka =dhɛ "’ ’’ɩɩ- -nu ", ‘dhö, -a ‘klɔɔ- -kë -kɔ -mɔɔ ‘wɔn –bha –sü, faan ‘ka. –A –pö Zlanbënü -sü -kë =dhɛ -wo ‘gbɛ =dhɛ -wa pö " ‘Gügbɩɩdë Zlan -nu". "Ala" ‘ö ‘’mɔɔ- ‘wo- pö sië bha, pë dosɛng -zɔn –sü -mü -a pö -sü ‘ka =dhɛ: yö =në ‘gugbɩɩdhɛ! ‘ka ‘tɔ bha ‘’mɔɔ- -sɛ ‘gü -a ‘kɔɔ- =dede ‘yaa- -zɔn Zlan ‘ö ‘koodhö -yaaga –a –nu ‘ka. –ya –zɔn =dhɛ -yö kpokokloodhö.

Yesu kë- -pö =dhɛ ‘gügbɩɩdhɛ ‘ö dhanggü waa- ‘dhɛ ‘’kpʋngtaa =ya nu ‘ö -dhɛ. –Ya –zɔn ‘zu =dhɛ -zuu ‘’Slʋ̈ʋ̈slʋ̈ʋ̈ =në Atanna –bha ‘gügbɩɩdhɛ ‘ka. Kwa –bha Atanna –yö ‘gügbɩɩdhɛ =gɔɔ -yaaga =në- ‘ka! Mɛ ‘’ʋʋ mɛ ‘ö bɔyibhaa –a ‘tɔ ‘gü ‘ö -wɩ -gasitɛ bha- -bha kö -yö -gban –sü ‘ka ‘gügbɩɩdhɛ ‘ö go Atanna ‘’piʋ̈ bha- -bha. –Yö -dhö bɔ ‘wɔn yaa –gɔ -ga ‘gü ‘ö -da –zuugü –tosɛa ‘gü ‘yö dho ‘yö -tosɛa –da ‘mɛ ‘dhɛ =wa ga ‘wɔn yaa waa ‘’klʋyaadhe –gɔ bha- -gü kë ‘’dhʋ̈ kö -wo –tosɛa kë ‘wɔntɔngsë ‘gü. Pɔdho; kë dhiang –wë ‘wɔn –ziisü bha- -ta ‘ö- pö: "‘Wɔntɔngsë bha- ‘lëë- -tanngga –zian ‘yaa n kë -a –gɛn –mü =dhɛ ‘gügbɩɩdhɛ -mü mɛ ‘’pɛpɛ ‘wo ‘dhang A ‘’diʋ̈ -nu –baa ‘ka." (‘Wlɔmö 1:16)

Peter exhorted the shocked Jews: "Repent! Each one of you may be baptised on the name of Jesus Christ for the forgiveness of your sins. Through this you will receive the gift of the Holy Spirit!" (Acts 2:38)

Mɛ ‘’ʋʋ mɛ ‘ö ‘gügbɩɩdhɛ ‘ö go Atanna ‘’piʋ̈ bha- =slɔɔ -bɔyibhaa –sü ‘ö =zotandhe ‘ka –a ‘gü kö ‘yaa yë kë -a –dë faan ‘ka ‘’kɛɛ -yo ;; -dho kwa Dëmɛ faan ‘gbɛ =slɔɔ kö =yaa- -gba –dhɛ (Esaie 40:29-31).

1.12 -- -Gɔ -dho ‘’Klisi pöwo –nu –dhɛ ‘’sia –sü

‘’Mɔɔ- -nu –gɔ ‘’sɛgü bha, -wokpö ‘ö -kë =dhɛ " –Zlanwo ‘kun –sü" ‘klɔɔ- -mü -wa daan’’ wo zuë ‘’piʋ̈. " ‘’Mɔɔsëëbhomɛ ‘kpii- -dhɛ -wo wo –bha –Klwanawo =gban ‘’iin –a ‘’pɛɛndo –kun wo zuë ‘’piʋ̈. –Wo yi dhɛɛkë -nu wo =dhɛ ‘mëkë ‘yö yii- Zlan –dhɔ ‘yaa yi kë -a –gɛn –mü =dhɛ ‘yaa- -wo ‘kun i zuëpiʋ̈! Atanna –wo –kun mɛ zuëpiʋ̈ -sü bha =në- -zɔn =dhɛ mɛ -yö -Zlan =bhlëë -ya. De –mü -bɔyesu ‘ka –mɛ -nu =zinnggü ‘ö -Nëngkwëë -dee ‘sëëdhɛ -be do –ziaan ‘dhö- zuë’’piʋ̈ ? Mɛ ‘bha –nu –zo –zian ‘yaa –bö ‘’Tan sëëdhɛ 23 ‘’iin 103, =klangkë -wo ‘’iin 1 Kodhɛngtö 13 –nu ‘ka. –Bɔ Yesu ‘kamɛnu –wo wo –zota =dedewo, ‘’kɛɛ ‘waa ‘wɔn ‘gbɛ dɔ! =Ya kë ‘’mɔɔsëëbhomɛ -nu –wo " ‘wɔn –dɔ" ‘’kɛɛ " ‘waa wo –zota ‘wɔn ‘gbɛ -nu bha- -nu ‘gü!". =Ya kë kwa –bha wɔkɔ ‘gü, -Zlanwo ‘yaa ‘to ‘ö- wo kwa ‘’yaan bha ‘kwa ‘go- ‘wɔn yaa ‘gü kö ‘’tʋ̈ng –kë -a ‘gü –sü ‘ö siɔnsiɔndhö kë kwa –gɔ. (Dhukö 11:28). ‘Mɛ =mɔɔ- -bha ‘ö Atanna –wopkö ‘’klɩ -nu kun ö ‘nii- ‘’piʋ̈, -mɛ -dho faan ‘kpii- =dede =slɔɔ ‘ö ‘nii- ‘’piʋ̈.

‘’Tʋ̈ng –kë -a ɣü -su dosɛng ‘yaa- ‘’dhiʋ̈. Yesu –ya –pö ‘’puuta "=Ya kë =dhɛ N –dhɔ =ya ka kë, -ka Ma ‘tɔng- –nu ‘kun." (Zan 14:15). Yesu –bha ‘tɔng- -nu =në ‘wo –më ‘ka ? kwa –bha –zotadhe –dho –gasitɛ -ta, zabhokwabhasü -ta, -mawɔntodhe dhuëëkpɔdhe waa ‘wɔn ‘ö =gban Yesu yöö =dede –bha. Mɛ kpö ‘dɛdɛ =në ‘wɔn –nu ‘wo –gban Yesu -bha ‘tɔng- -wɔn –nu –bha –a =klang –kë. Mɛ ‘’ʋʋ mɛ ‘wo –Nëngkwëë -dee ‘’sëëdhɛ -wopö =dedewo –dho –kpan ‘tɔng- 500 ‘’sima ‘ö- dɔ ‘gbaandhö waa- ‘dhɛ ‘o- dɔ dhiang ‘gü- -bha. Mɛ ‘bha –nu ‘wo- -nu =zinnggü =wa kë ‘wɔndɔmɛ -nu ‘ka –bɔ Yesu ‘kamɛ -nu kpö ‘gü: "Ka ‘yaɔ- -nu –dhɔ -yö ka kë! –Ka ‘dhuëë- ‘kpɔ ‘mɛ -nu ‘wo ‘’dhang bho ka -bha -nu –bha, -ka ‘wɔn –së kë ‘mɛ ‘wo ‘wɔn yaa –kë ka ‘ka- -nu –dhɛ." (Matiö 5: 44-47) " –ka mɛ -nu –mawɔn ‘to =dhɛ Atanna –yö ka –mawɔn to." (Matthieu 6:12, 14-15) " ’Ka ‘dho zadɔ mɛ ‘bha –bha, kö za ‘ya ‘dho dɔ ka -bha." (Matiö 7:1-5).

Zuë -slëë Yesu ‘’piʋ̈ -sü -yö mɛ =gban –makun. Yö -zë ‘gü, kwa –bha –tosɛa –slëëta –sü kwa wɔkɔ ‘gü -yö -së ‘’ni ‘ö kwa ‘’piʋ̈ =dhɛ ‘kwa ziö Tesu keng-. Kö -dë -kë ‘’slëëslëë -sü -zë ‘yii kë mɛ bhaa yöö -kpan Atanna –bha. (Matiö 5:8; 1Tesadhonikö 4:3; 1 Zan 3:1-3).

‘De dho =mɔɔ- -bha kö -yö mɛ -kpɛɛ -nu =klangkë ‘’ta –sü Yesu –bha ‘taɔng –ta –sü ‘ka kö yözë ‘yii- güwɔn =kë -blɛɛsü ? yesu –bha pö -sü ‘ö =dhɛ ka mɛ -nu =klang kë N –wo ‘ka kö ‘ka- ‘kun ‘’gbɩɩ- bha –yö -gban mɛ =klangkëmɛ -nu, Zlanwopömɛ -nu, bɔmɛnu –bha vɛɛdhö =dhɛ -wo ‘go ‘wɔnyaagü -blɛɛsü. Dëmɛ ‘yaa- ‘’piʋ̈ =dhɛ ‘ö dhiang ‘gü ‘’fië ma kwa –ta, ‘’kɛɛ -ya ‘’piʋ̈ =dhɛ -yö -kpan kwa –bha kö kwa kwa pö -wɔn –nu kë sië. ‘yaa yözë ‘ka, kö kwa kwa zë -dhiang –nu ‘gü see- sië kwa këwɔn ‘ka.

1.13 -- Pë ‘’pɛpɛ ‘kö ‘a- pö ka –dhɛ -kaa ‘güwɔn kë!

Yesu –ya –pö: "pë ‘’ʋʋ pë ‘a ka =klang –kë ‘ka –ka mɛ -nu daan- =gban ‘ka." ’dhiyanwo ‘dɛdɛ " =gban " ‘ka bha –mɔɔ -bha ‘ö ‘kwa –kë kwa –de ‘gü =dhɛ ‘’gangümɛ -nu ‘dhö. De –mü kwa kpö gü ‘yö Yesu ;’dhö ‘wɔn –nu ‘ö- pö kwa =dhɛ ‘kwa- kë bha- =gban ‘dhö- zuëpiʋ̈? =ii, ‘yö -a ‘taɔng- -nu =gban –ya ö wëëdhö ‘’tʋ̈ng =gban ‘gü? De =në ö -de –bha ‘në -nu =klang –kë -a ‘ka, wlüünë -nu ‘wo -Zlankɔwlöö =wɛ? ‘yö ‘de ‘tɔng –nu kun ö zëdhiang –nu ‘gü, ö këwɔn –nu ‘gü =dewɔndhiʋ̈ ‘ka? Mɛ ‘bhaa =mɔɔ- -bha kö -yö kë kpengdhö -a ‘dhɛ -nu ‘kö bha- ‘gü. Mɛ ‘’pɛpɛ ‘kwa =fiëë Yesu –wo =bhlëëyasü ‘dhɛ ‘kö bha- ‘gü. Mɛ ‘’slʋ̈ʋ̈slʋ̈ʋ̈ -diaan ‘ö kwa kpö ‘gü -a =gɔ -klɔng ‘ö- -wo –yö ma ‘koo –a ‘dhɛ ‘kö bha- ‘gü: " Dëmɛ, ‘bha ‘dho zadɔ n -bha!" ‘Go mü ‘kwa ‘kwa –zogɔn Yesu –bha ‘tɔng –nu bha- -ta ‘’ɛ ‘’pɛɛpɛdhö kwa –dho kë kwa –de ‘gü =dhɛ ‘’yuëdhi dhö. –Ya –pö: "-Ka kë ‘kpakpadhö, =dhɛ ka Dë ‘ö dhanggü ‘ö ‘kpakpadhȍ -kɔ do ‘ö- ‘gü -a ‘dhö".(Matiö 14:48 ) " Mɛ ‘bhaa ‘dhö kö ‘yö kë ‘wɔnsëkëmɛ ‘ka, - mɛ do –ziaan ‘yaa ‘dhö!" (‘’Tansëëdhɛ 14:2-4; ‘Wlɔmö 3:19-23; 7:3; 8:4; ‘’dhiʋ̈.).

‘Mɛ ‘kwa –kë Klisi –bhaa ‘ka bha –kwa –tosɛa kë ‘’dhʋ̈ do –a –bha –gasitɛ ‘ö zabhomɛbha bha-‘gü yi =gban ‘ka –bɔ -a =yɔɔn –ta. Mɛ ‘’ʋʋ mɛ ‘ö 1 Zan 1:7; 2:6 –wo pö bhɛɛ’’ –sü ‘ka –dho = mɔɔ- -bha ‘ö faan =slɔɔ Dëmɛ -bha ‘tɔng- ‘gü.

1.14 -- Yesu –bha ‘tɔng- bha- -gɔ -mü -më ‘ka ?

–Yö Yesu ‘’piʋ̈ =dhɛ kwaa- Dë kwa –duɛɛ kë do. –A –zopiʋ̈won –gɔ -mü =dhɛ kö Atanna pëgbandamɛ -bha ‘’plüünbhowo –nu ke ;; kwa –bha –tosɛa ‘gü: "Atanna mɛbhɩɩdhe –da ö -bhɔbha ‘ka, ‘Yö Atanna –yö mɛ =da ö -bhɔbha ‘ka, Atanna –bhɔbha ‘ka; ‘yö- -nu -da gɔɔn- waa dhebë." (Azüdɔsü 1:27) Yesu dosɛng =në =mɔɔ- -bha –ya pö: "Mɛ ‘’ʋʋ mɛ ‘ö -kpan N –bha kö =ya –kpan N Dë -bha." (Zan 4:19) –Ya ‘’piʋ̈ =dhɛ kö- -bha =klang –nu kë ö -bhɔbha ‘ka.

-Mlɛɛ zii ‘gü bha, Atanna ö kɔngga –gii ‘ö- pö: "-Ka kë ‘’slʋ̈ʋ̈slʋ̈ʋ̈ yö -mü =dhɛ a ‘’Slʋ̈ʋ̈slʋ̈ʋ̈ "! (dhʋngsëëdhɛ 11:44; 19:2) yö =në ‘ö mɛ ‘’pɛpɛ ‘ö- -nu –dhɛ -a –nu –bha ‘’dhiʋ̈sümɛkamɛ waa –gɔyöbhamɛ ‘ka.

-A ‘’dhɛ -Nëngkwëë -dee ‘gü, Yesu –ya -wɔ mɛ =kwɛɛ- ‘ö pö: «Ka ‘ko –nu –dhɔ ka ‘ko kë =dhɛ ka –dhɔ ‘dhö N –kë ‘ka- ‘dhö (Zan 13:14-15). Ya- ö -bha -Dhɔ bha- kë kwa –bha –tosɛa –gɛndɔtagwë ‘ka. Yesu yö yöö =dede =në kwa –bha ‘t aɔng- ‘ka. Pɔdhö -ya –bɛn –zë =dhɛ, -A –dhɛa –bha =dhɛ ‘kwa Yesu kë ‘’bhɛɛ ‘ka ‘kwa- -da kwa –bha, kwa –bha ‘’sɛgɔ -dee. ‘kwa –dho kwa –bha –tosɛa ‘’dhiʋ̈ ‘’pʋ -A –gɔ -kɔ =gban -ta. –Kë Yesu " ‘gü -sü " -yö ‘’piaasë =në- ‘ka. Ka –dho –kpan ‘’dhiyanwo ya- –bha –gɛnyan 175 ‘ka –Nëngkëë -dee ‘gü. Pɔdhö kë -bingü -wɔn ‘ö yö- ‘gü -ma: ‘Mɛ =ya kë Yesu ‘gü, kö- -mɛ =ya kë mɛdhüdee ‘ka. –Tosɛa zii =ya ziö, -tosɛa –dee =ya (–woyɛa) (2 Kodhɛngtö 5:17-21).

1.15 -- Maadu –bha ‘tɔng-

Yesu –bha dhiang –wo -nu: " Pë ‘’pɛpɛ a- -zɔnkadhɛ -ka mɛ -nu =klang kë- ‘ka" bha –a dhɛa –bha kö- -wo –yö pö -Kwlana ‘gü -a pö -kɔ =dede ‘ka! –Naa =gblɛɛn =dede –yö yesu –bha ‘tɔng waa Maadu –bhaa zinggü. –Yö ‘’dhʋ̈ =dhɛ, ‘’mɔɔ- -naa =klangplöödhɛ -yiisiö -gɔmɛ -nu ‘’dhiwoyan 500 ‘’sima ‘sü sü ‘ka –Kwlana ‘gü kö -yö kë- -nu –bha ‘wɔnkëkɔ -bha ‘tɔng –gɛngbanta ‘ka. ‘’Kɛɛ -a ‘bha –nu –wo mü ‘o =ya –da ü ‘’tʋʋdhö ‘ö =mɔɔ- -bha ‘ö mɛ -gɔdhɛ dɔ gɛan- kösakösadhö:

" ‘ka ‘dho n ‘’yɔɔ- ‘su, ‘ka ‘dho ka ‘yaɔ- ‘sü ka ‘’taɔngdë ‘ka ‘yo- -nu –wëë -tangga ‘ya ‘dho ka kë. (-Kwlana al-Mumtahana 60 :1)

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لاَ تَتَّخِذُوا عَدُوِّي وَعَدُوَّكُمْ أَوْلِيَاءَ تُلْقُونَ إِلَيْهِمْ بِالْمَوَدَّةِ(سُورَةُ الْمُمْتَحَنَةِ 60 :1)

"Marry whatever is pleasant for you among women: two, three or four of them! But if you are afraid that you cannot do them justice, then one only!" (Sura al-Nisa 4:3)

فَانْكِحُوا مَا طَابَ لَكُمْ مِنَ النِّسَاءِ مَثْنَى وَثُلاَثَ وَرُبَاعَ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تَعْدِلُوا فَوَاحِدَةً (سُورَةُ النِّسَاءِ 4 : 3)

" –A ‘dhɛ ‘ö =gban ‘sü -dhong –nu –bha ‘’suʋ̈ ‘ya ‘dho ka kë -ang –bha ka –dadhuusü -gɔ: -kaa –nu faan dɔ, -kaa –nu ‘to wo do ‘ka- -nu wɔdhɛbha ‘ka –ang –ma –sɔbhɛɛbha." (-Klwana al-Nisâ’ 4:34)

وَاللاَّتِي تَخَافُونَ نُشُوزَهُنَّ فَعِظُوهُنَّ وَاهْجُرُوهُنَّ فِي الْمَضَاجِعِ وَاضْرِبُوهُنَّ (سُورَةُ النِّسَاءِ 4 : 34)

-Atanna =në Maadu –zë nu: " Pë ‘dhɛ ü daɔ ‘ka –a ‘sü- -nu =slɔɔpë -ta; =ya kë dhʋ̈ ü -dho –ang ‘’zu ‘ö- -nu -kë ‘’slʋ̈ʋ̈slʋ̈ʋ̈." (-Kwlana al-Mâ'ida 5:6; al-Tawba 9:103; al-A'la 87:14; etc.)

خُذْ مِنْ أَمْوَالِهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ وَتُزَكِّيهِمْ بِهَا (سُورَةُ التَّوْبَةِ 9 : 103)

" –A ‘dhɛ -gban dhe ‘’iin gɔɔn- -bha =kwaanbhosü -bha: mɛ plɛ bha –ka –nu –kɔ ‘’klubho =dhɛ ‘wɔn ‘wɔnbhomɛɛkwɛ-sü ‘dhö ; " (‘Kwlana al-Mâ'ida 5:38).

وَالسَّارِقُ وَالسَّارِقَةُ فَاقْطَعُوا أَيْدِيَهُمَا جَزَاءً (سُورَةُ الْمَائِدَةِ 5 : 38)

Mɛ ‘’ʋʋ -mɛ ‘ö Klisi –bha ‘taɔng- waa Maadu –bha ‘taɔng- dan ‘kwëë- -dho =mɔɔ- -bha ‘o- ‘suaan- bho =dhɛ -zuu ‘ö ‘tɔng =plɛ bha- -nu =zinng ‘waa do. Maadu -bha ‘taɔnggü bha, -Dhɔ ‘yaa mü, kaa Zlan ka –bha –lookwëësü ‘yaa mü, ‘’saa- -bho mɛ ‘’wɛɛ -wɔngüsü ‘yaa mü ‘yö Atanna –bha ‘’Slʋ̈ʋ̈slʋ̈ʋ̈ -dhɛ ‘ö- bhü ‘dhö mɛ =gban –ta bha ‘yaa mü.

–A –kë ‘’dhʋ̈ -sü ‘gü, Maadu yöö =dede =në ‘ö ‘wɔn ‘ö -gban –bha ‘ö ‘tɔng- ‘ka. –A –bha –tosɛa ‘wo- (‘suna –kë ) kö =ya kë =dhɛ ‘’mɔɔsëëbhomɛ -nu –bha ‘taɔng ‘’sëëdhɛ =gɛngodhɛ ‘bha =në ‘dhö. Kö ‘sëëbhomɛ ‘’pɛpɛ -wa ‘’piʋ̈ ‘wo bhɔ Maadu –bha. Kö ‘yii kë ‘’dhʋ̈ kö- ‘waa ‘sëëbhomɛ =dede ‘ka. Maadu kë -dɔ -gwlü waa –sɔmɛtasü 29 –dhɛdhiʋ̈̈ ‘yö dhebë 29 sü dhe ‘ka.

1.16 -- Maadu waa Yesu –nu –bha ‘tɔng- -nu ‘wo –bin –sü ‘ka

‘’Mɔɔsëë -bha ‘tɔng- -gɔ ‘ö- ‘’dhiʋ̈, ‘wo- sadhia –kë, ‘yö ‘’mɔɔ- -naa –kɔlookota ‘gü -wɔn –dhi (Umuna), ‘ö- -dhɛ ‘dhö- -bha kö -yö kë =dhɛ -a –naa ‘’sɛgɔ -bha Zlandhɔkësü ‘dhȍ́, =dhɛ -kɔ ‘ö ‘’mɔɔ- -nu –zopiʋ̈ -a ‘dhö. ‘’Mɔɔsëë ‘yaa ‘sëëbhosü waa ‘’sɛ kɔɔ- -sü bhokota. –A –nu –bha ‘tɔng- ‘wo- sadhia –kë bha –yö kë dosɛng –a ‘dhɛ ‘kö to këwɔn –mü. Sadhia ‘tɔng- ‘yaa =mɔɔ- -bha –yö kë -dhɛ ‘bha ‘gü kö ‘yii kë ‘’mɔɔsɛgüdhɛ ‘ka. ‘’Mɔɔsɛgümɛ -zogɔngüwɔn –mü kö -naa ‘’sɛgɔ kë ‘’mɔɔsɛtodhʋ̈sü ‘ka. ‘’Mɔɔsɛ suu ‘’wɛɛ ‘bha ‘kö =wlüü -yo –kë =dhɛ ‘në ‘ö- -bü ‘yii –pö =në- ‘dhö.

Klisi –ya -pö: "Ma –gwludëdhɛpö ‘yaa ‘’kpʋngtaa ‘yö!" (Zan 18:36-37) –A –bha –zlankɔ, waa mɛ ‘dhɛ ‘ö- -nu =dhɛ ‘’sɛ ’’wɛɛ -nu ‘gü, ‘yö ‘wo –kë -bha –zuugü -gwlüdëdhɛpö ‘ö- -züzü -dhɛ -nu ‘gü -a ‘ka. –A –bha =klangdhiʋ̈ -nu -bha –kɔdakokɛɛsü bha –ya –bha –gwlüdëdhɛ ‘ö ‘yaa yën bha- züdɔdhɛ ‘ka. (Zan 13:34-35). ‘’plüün –yö -dasüka –a –nu –ta =dhɛ -wo ‘’kpʋngtaadhɛ -bha =wee waa –dhɛpuudhɛ ‘ka. Yesu –bha ‘tɔng –gɔ ‘yaa –mü =dhɛ -yö -bɔ ö ‘kamɛ -nu –bha ‘’sɛgɔ -ya ‘’kɛɛ -yö ö -bha =klang –nu slëë- -ta kö -wo wo –gɔ ‘dho –a –bha ‘’tɔng- -dhɛ ‘’siaa- këdhʋ̈ kö -wo kë wo –bha ‘’sɛgɔ ‘’glamɛ ‘ka.

1.17 -- A ka ‘’piʋ̈

=Ya kë =dhɛ Yesu Klisi –bha -bɔmɛ bha zuëkaankwëë =ya kë- -gɔ kö -ya dɔ =dhɛ këwɔn ‘yaa –mü kö -yö ‘go –a =sɔng ‘gü, =ya bo kë -sü ‘ka ‘’dhʋ̈ Yesu –ya pö -a –mɛ -dhɛ: " ü ‘’yan pʋ̈! A yö! A ‘’bhɩɩ-! A –dhö! ‘Mii ka ‘to do ‘ka! Ka –dhɔ N kë! A –nu ka –dhɛ! A –dho dɔ ka –gbangɔ ‘ö zun- ‘ka ‘’tʋ̈ngtotaama -bha!"

-Wa –gɛndɔ =dhɛ Yesu –yö kë mɛ -gɛn piin- =plɛ ‘ö gun ‘’yɛɛn –ta -zɔn –a –bha =klang do –dhɛ ‘’yɛɛnwogü ‘ö- pö: " –dhɛga a ka –dɔ zian- kpengdhö -dhɛ ‘gü ‘’tʋ̈ng =gblɛɛn =dede ‘ka." ‘Dhɛ ‘ö- -gɛngblʋʋ ‘ö dho ‘ö =dhɛng –dhëngdhiʋ̈dhɛ yaa ‘gü, ‘yö ‘’yɛɛbhomɛ dhɛɛkpɔ zadɔmɛbha –gɛn ‘ka ‘ö- pö: " ‘Më -kë ‘ka ka –kɔ bho- -gɔwɔn ‘gü kö -mawɔn =dede =ya zun ka –bha ? " ‘Yö Dëmɛ -ya –yɔɔ bɔ- -gɔ ‘ö- pö: " A ka –dɔ ziaan ‘a dho- ‘ka ‘’dhʋ̈ kö ziaan –yö ‘’pʋ̈ ka –gɔ. " Klisi –bha –dhɔ -yö ‘kpii- ‘ö =ziö- ‘ka kwa –zopiʋ̈wɔn –nu –ta. ‘Yö bɔmɛ -nu –zogban =dhɛ: " Mɛ ‘bhaa =mɔɔ- -bha kö -yö ka ‘’vlʋda N -gɔ." (Zan 10: 28) Yesu ‘ö ‘dhö ‘gügbɩɩdhɛ ‘gü ‘ö yö =në ‘’tʋ̈ng =gban ‘ka bha- dhɛa –bha kö -yö kë kwa faandɔsü ‘ka waa –zoyesü ‘ö gbɛngdhö yëkësü ‘wo dho- ‘ka ‘’dhiʋ̈ -a wëëdhö.

1.18 -- -Yö ‘dho- ‘ka ‘’dhʋ̈ ‘’sɛdhiʋ̈todhɛ -bha

Dɔ ‘kwa- wo =dɛɛ, bɔmɛ -nu ‘’sima –sima ‘wo –dhɛng –nu ‘ka ‘wo –bɔ Yesu ‘kamɛnu ‘ka ‘wo ‘’sɛ ya- ‘gü ‘’iin ‘wo ‘’sɛwɛɛ -nu ‘gü -wo yë -kë Yesu Klisi ‘’dhiʋ̈ kpɛngdhö -dhɛ ‘gü, aa’’ =ni ‘’sɛgɔ -nu ‘ö Yesu –gɔwɔn ‘yaa dhi- -nu =dhɛ -a ‘gü. –wo pɛng –da Zlankɔ -nu ‘ka ‘wo –bɔ Yesu ‘kamɛnu –bhafangbho, ‘wo- -nu –wëëdhɛbho, ‘o- -nu ‘’klʋʋ ‘dhö bhɔ. ‘Yö- mɛ ‘bha –nu ‘wo =dua ‘’iin ‘wo- -nu ‘’klʋbhɔkɔ yaa –kë. ‘Yö- -nu gbɛdhɛ -tosɛa –kë -binsü ‘gü. ‘Pë ‘’suʋ̈ -ya =kë- -nu ‘ka yö -mü kö -ang –bha –tasɛa –gɛn –yö =loo –kɔ suu =gban –ta ‘’suʋ̈ -gɔ.

‘’Kɛɛ Yesu kwa –zogban: " ‘Mɛ =ya ka –ma kö =ya N –ma ‘pö!" pë dhiʋ̈ -bha mɛ kë -sü bha –a zü -bho mɛ -tëng ‘gü -blɛɛsü ‘yö =tun ‘bha sië mɛ kwi ‘ka. Yesu –bha –kë Zlankɔdhi –gɔ ‘ka –sü bha ‘wɔn –yö -ma yö =në- ‘ka –blɛɛsü ‘yö mɛkpɛaa –nu tun –a -dhɛ yö sië (Këwɔn 9:4-5). Mɛ ‘bhaa –nu kpögü kö -yö kë ö do ‘ka. Atanna –bha ‘’bhlaanë -yö ‘’ta –sü kwa ‘’piʋ̈ ‘’klʋbhɔdhɛ -zian bha- -ta ‘ö zun- ‘ka –a ‘’dhiʋ̈todhɛ -bha. =dɛɛ, ‘’klʋbhʋdhe =ya kë ‘gbɛ ‘yö Yesu –bha tɔbhɔdhe ‘ö ‘kwa- dɔ bha ‘pö ‘ö ‘gbɛ =dedewo.

1.19 -- To the very last day!

In your baptism Jesus has given you a binding promise to be with you in every minute of your life, as long as you stay with Him and serve Him. Even in utmost danger and in the hour of death He will be close to you. He assures you: "I am the resurrection and the life. He who believes in me will live, even though he dies, and whoever lives and believes in me will never die. Do you believe this?" (John 11:25-26) Jesus wants to carry you until old age and stay with you, even when you depart from this world (Psalms 23:4-6).

1.20 -- ‘’ Mɔɔsë -nu –bha Zlan –ya –nu ‘’piʋ̈ =dedewo ‘’wɛ -ee?

-Yö -bɛnzësü ‘ka –Kwlana ‘sëëdhɛ ‘gü =dhɛ -a –dhɛabha kö Maadu ‘yö =dua –yö ‘go ‘’Makan kö -yö ‘dho Medinö, ‘yö ö -dingkpɔ -gwë -yɛ ‘gü ‘yö- pö Abu Blö -dhɛ: =dedewo Atanna –yö kö ‘’piʋ̈ !" ‘Sëëbhomɛ -nu ‘ö ‘wɔngbɩɩ- ‘dhö gun wɔ sië- -nu –ta –wo –gun wo ‘flëë- ‘gü yözë =gban ‘gü (Kwlana al-Tawba 9:40).

-A ‘dhɛ -wëësü, -Zlan ‘kö ‘’dhʋ̈ bha, ‘ö kë Maadu faandɔ bha, ‘yaa Atanna =dede ‘ka –a –gɛn –mü =dhɛ -a –naa Zlan –ya pö -sü ‘ka –Kwlana ‘gü =gɛn –yan 17 ‘ka =dhɛ -a gbö ‘yaa ‘dhö ‘yö Klisi ‘yii ga ‘’dhü -bha (-Kwlana al-Nisâ’ 4:157). Yesu Klisi Dë ‘yaa- -nu ‘’piʋ̈. ‘waa ‘dhang- bho Yesu –bha –dekësaakasü ‘’dhiʋ̈ ‘yoo- pö =dhɛ -zuu ‘bha ‘wo (Gabliɛdhö) –kë =në dhɛ -Zuu ‘’Slʋ̈ʋ̈slʋ̈ʋ̈. –Zuu ‘ö ‘’dhiʋ̈sü ‘’mɔɔsëëbhomɛ -nu ‘ka bha –yö -dho –nu ‘ka –ya Ysesu –san ‘ka –sü dosɛng =në- ‘gü. Yi ‘dhang- -bho ‘’dhiʋ̈ =dhɛ =ya ‘go- Dë zë ‘gü, -a Gbö waa –zuu ‘’Slʋ̈ʋ̈slʋ̈ʋ̈ ‘gü, Zlan ‘bhaa ‘dhö.

1.21 -- Pë -yiisiö ‘ö -‘dakopiʋ̈sü’ ‘ö këwɔn -dewɔndhɩsü ‘ka bha- ‘gü

Yesu, ‘ö ‘’bhɩɩ-, -yö ö -bha =klangdhiʋ̈ -nu –zogban =dhɛ -kɔmɔɔwɔnbhasü ‘’pɛpɛ ‘ö dhanggü ‘ö ‘’kpʋngtaa yö =ya nu ‘Ö =dhɛ, kë ‘’dhʋ̈ kö -wo ‘dho ‘’kpʋngtaadhɛ ‘’pɛpɛ ‘gü kö -wa –nu kë- -bha =klang –nu ‘ka, -wa –nu bɔyibhaa –a Dë ‘tɔ ‘gü, -a Gbö waa –Zuu ‘’Slʋ̈ʋ̈slʋ̈ʋ̈ ‘tɔ ‘gü. –A –dhɛa –bha kö -wo ‘mɛ =wa ‘dhang- bho Yesu ‘’dhiʋ̈ ‘ö =wa bɔyibhaa –nu =klang kë ‘tɔng- ‘’pɛpɛ =gban ‘kun –sü ‘ka; -ya ‘’plüün –bho ‘ö -bha bɔmɛ –nu –dhɛ =dhɛ ö dho kë- -nu ‘’piʋ̈ yi ‘’pɛpɛ ‘ka ‘ö zun- ‘ka –a ‘’dhiʋ̈tosü -bha.

Yesu ka faan -dɔ -tosɛa kë -sü ‘ö pë -yiisiö -lookotasü ‘ö ‘’pɛpɛ ‘ka bha- ‘gü kö- -bha ‘tɔng- -nu =bhlëë -yö -ya. –Yö -dho ka –takun –a –bha ‘tɔng- ‘kun –su –bha, ‘ö ‘yii ‘dho ö -bha bɔmɛ ‘bha ‘’kan yöö =dede Ö -bha. ‘yö -a ‘’dhiʋ̈tosü ‘ka ka –dho –kpan –bha.

1.22 -- DHƐƐKPƆ -NU

-A wopömɛ -nu!

=Ya kë =dhɛ ‘ka ‘sëëdhɛ -be ya- daan’’ =dedewo, ka –dho =mɔɔ- -bha ‘ka dhɛɛkpɔ -nu ya- -nu –yɔɔbɔ -bhaasü ‘ka. Mɛ ‘’ʋʋ mɛ ‘ö dhɛɛkpɔ -nu ya- 90% -yɔɔbɔ ‘sëëdhɛbe ‘’sueisiö ya- ‘gü, -dho =mɔɔ- -bha ‘ö- =trɔɔn ‘’sëëdhɛ ‘ö:

DAANPË
Pë =bhlëësü ‘wo dho =mɔɔ -bha ‘wo bɔ- -ta ‘wo Klisi –wɔn -dhiang zë- ‘ka ‘’mɔɔsëëbhomɛ -nu –dhɛ

-Yö =dhɛ faandɔwo ‘ö dho Yesu –bha bɔmɛ -nu ‘wo dho kë ‘diaa’’ –nu ‘’piʋ̈

  1. ‘Mɛ Yesu –ya gbaɔ ‘’kpʋ̈ntaadhɛ -gɔ -a –bha gasü waa- -gogagüsü ‘gü?
  2. De dho =mɔɔ- -bha yëkë Yesu –dhɛ ‘ö -kë -bha bɔmɛ ‘ka?
  3. ’Më -kë ‘yö Yesu –yö ö -bha =klangdhiʋ̈ -nu zë -dhiang ‘’gʋ̈ngtasü ‘ö =gban bɔsü -bha bha- -zuö -kɔ =kee -ta?
  4. ‘Gügbɩɩdhɛ ‘’pɛpɛ ‘ö dhanggü waa ‘’kpʋngtaa yö -a -kë Yesu -gɔ -sü ‘klɔɔ- -mü më ‘ka?
  5. ‘Më -kë ‘yö ‘’sika ‘yiida Atanna ‘gü =dhɛ ö Gbö -mɔɔ -bha ‘ö -da ö -gɔ ‘’dhuu ‘gügbɩɩdhɛ suu ‘’pɛpɛ waa –kɔmɔɔnwɔnbhasü =gban –nu –dhɛ -sü ‘gü ?
  6. ‘Më -kë ‘yö Yesu –ya pö- -bha =klang –nu –dhɛ " –ka ‘dho " ‘ö ‘yii- pö " –ka ‘to ? "?
  7. ‘Mɛ dho =mɔɔ- -bha ‘ö -kë ka –bha –gbɛkië ‘ka ka –dho –mɛ =slɔɔ mü =dhɛ ‘yö ka –dho dhiang zë- -mɛ -dhɛ -kɔkɔdhɛ?
  8. Ka –dho =mɔɔ- -bha ‘ka =klang –nu =klëën ka –zü mü =dhɛ? ‘Më ‘ka =mɔɔ- -bha ‘ka- gbaɔ ‘’tʋtomɛ -nu –gɔ?
  9. ‘Më -kë ‘ö -dhɛwo ‘kpii- bha ‘ö ziaan -dho –kë zakɔbö suu ‘ka –sü waa –kë Izraɛdhö -mɛ ‘ka –sü -zɔn? ‘’Sɛ -mɛɛ ‘’iin bhɛɛkɔ -mɛɛ =në- -dhɛ ‘dhö- -bha =dhɛ -yö =ya ‘’gʋ̈ngta –zuugü wɔkɔ ‘gü?
  10. Mɛ -dhü =dhɛ =në ‘wo –bɔ Yesu ‘ka –mɛ ‘ka ‘’kʋngtaa? –A gaga =de suu bha –yö ka ‘gü mü =dhɛ?
  11. –Bɔyibhaasü ‘ö Dë ‘tɔgü, -a Gbö waa –Zuu ‘’Slʋ̈ʋ̈slʋ̈ʋ̈ bha- ‘klɔɔ- -mü -më ‘ka?
  12. Mɛ -yaaga bha- -nu –kë dosü bha –duɛ -mɛɛ =në- -gɔ naɔ ‘kpii- bha- ‘gü?
  13. Ka –dho kë ‘mü =dhɛ kö ‘gügbɩɩdhɛ waa zianbhomɛkasü bha ‘ka- =slɔɔ?
  14. ‘Më -kë ‘yö -bɔyibhaasü waa –bhɔdeewosü ‘waa ‘wɔn ‘’dhiʋ̈todhɛ ‘ka ‘yö -bɔ Yesu ‘kamɛ -bha –tosɛa zübhodhɛ ‘ka?
  15. –Naa –mɛɛ =në ‘wɔntaɔngsëpösü ‘ö ‘mɛ ‘waa yesu dɔ- -nu –dhɛ –sü waa –bɔ Yesu ‘kamɛ -nu daan- -sü ‘gü ? –A ‘klɔɔ ‘ö dho kë kaa ‘’mɔɔsëëbhomɛ -nu ka –bha ‘’dɔɔ dɔ -sü ‘gü yö -mü -më ‘ka?
  16. Wɔkɔ -mɛɛ =në ‘kwa dho- zɔn –bɔ yesu ‘kamɛ -nu –dhɛ?
  17. ‘Tɔng- -nu bha- =dhɛ =në ‘ka dho =mɔɔ- -bha ‘ka- =slɔɔ -Nëngkwëë -dee ‘sëëdhɛ ‘gü? –A –mɛɛ -nu =në ‘ka- yö -së ‘’mɔɔsëëbhomɛ -nu –bhaa ‘ka?
  18. –Naa –mɛɛ =në zabhobhɛbhasü ‘ö =zotandhe dosɛng ‘gü waa ‘wɔnsëkësü ‘ö -gɔdhosiasü ’ö =dhɛ gbaɔdhe ‘ö -gasitɛ ‘gü -a ‘dhö?
  19. Zotandhe ‘ö -Nëngkwëë -dee ‘gü bha –a –gɛn =dede –mü -më ‘ka?
  20. ‘Më -kë ‘yö ‘taɔng- bha- -yaaga –naa =dede bha ‘ö mɛdaanmɛ -bha –desükpii –gɔ =zɔng, mɛ ‘’slʋ̈ʋ̈slʋ̈ʋ̈ ö yëkëmɛ ‘ka ‘ö ‘’kpadhibho ö -de -bha?
  21. ‘Më -kë yö Yesu –yö ‘’plüünbho: "=dhɛ, a ka ‘’piʋ̈"?
  22. ‘Më -kë ‘yö Yesu –yö ‘’plüün bho =dhɛ ö ka ‘’piʋ̈ =dhɛ‘’ʋʋ -dhɛ ‘gü kö ‘ka yë kë -a ‘tɔgü?
  23. ‘Më -kë ‘yö ‘’mɔɔsëëbhomɛ -nu ‘dhangbho ‘’dhiʋ̈ =dhɛ Yesu –yö ‘’bhɩɩ- ‘pö =dhɛ -a –naa Ala ‘dhö?
  24. ‘Më -kë ‘’mɔɔsëëbhomɛ -nu ‘wo- pö =dhɛ Zlan =plɛ -bha –tosɛa –kë -dhɛdogüsü ‘ö -todhʋ̈ ka –sü -zë -mɔɔkwëëwɔn ‘yaa –mü? ‘Yö ‘më -kë ‘yaa –bɔ Yesu ‘kamɛnu ‘gü ‘wɔn ‘bha ‘ka ?
  25. –Ka ‘’mɔɔsëëbhomɛ -nu –bha wɔkɔ bha- –bɛnzë (-Kaa ‘sü-Kwlana ‘gü) kö ‘ka- -zɔn –bɔ Yesu ‘kamɛ -nu –bhaa –nu ‘ka.
  26. –Dhɛ -mɛɛ ‘’iin ‘’sɛ -mɛɛ =në ‘’mɔɔsëëbhomɛ -nu =peng –a –kɔ -yaaga bha- ‘gü ‘yö go ‘mü ‘zü -wo mɛdhü =dhɛ ‘’kpʋngtaa –dhɛ -todhʋ̈sügü =dɛɛ ? =ya ɣo yö -zë ‘gü ‘’mɔɔsëëbhomɛ =dhɛ =në kwa –gɔ ‘’sɛ ya- ‘gü ?
  27. –Kë dhɔngsü -sü ‘ö mɛ =yayɔɔ waa mɛ ‘dhɛ ‘waa ‘’wmɔɔsëëbho -nu ‘’piʋ̈ bha –a ‘klɔɔ- -yö ‘’mɔɔsëëbhomɛ -nu –gɔ -më ‘ka ? ‘yö ‘wɔn ‘kö ‘’dhʋ̈ bha –wo –dho –a ‘’dhiʋ̈to ‘mɛ ?
  28. ‘Më -kë ‘yö Maadu –yö Dë Gbö Zuu Slʋ̈ʋ̈slʋ̈ʋ̈ -nu –bha –këdosü -zuö -kɔkeeta?
  29. –Bɔyibhasü ‘ö Dë Gbö Zuu Slʋ̈ʋ̈slʋ̈ʋ̈ ‘tɔ ‘gü bha –yö Kwlana ‘gü mü =dhɛ?
  30. –Naa –mɛɛ =në ‘’mɔɔ- -naa ‘tɔng- ‘wo- (sadhia) waa Naɔ -së =zinggü ?
  31. ‘’Mɔɔsëë -bha ‘tɔng- waa Yesu –bha ‘tɔng -gɔdɔdhɛ -mü -më ‘ka ?
  32. –A kë -sü kö Maadu =dede –yö kë ‘’mɔɔsëë bha ‘tɔng- -gɔ ‘ka bha –ya –nu ‘gü mü =dhɛ ?
  33. –Më =në -kë ‘yö Maadu ‘yii =mɔɔ- -bha kö -ya pö -bha =klang –nu =dhɛ: " –kadhɛga, A ka ‘’piʋ̈ ‘ö zun- ‘ka ‘’sɛdhiʋ̈toyi -bha" ?
  34. ‘Më ‘wo- -dhɛ -nëngkwëësü -yiisiö " ‘’Pɛpɛ " naɔ dewɔndhiʋ̈sü ‘klɔɔ- -mü -më ‘ka?

-Kɔ -da troo ya- ‘gümɛ ‘’pɛpɛ -dho =mɔɔ- -bha ‘flëëbhodhegü kö ‘sëëdhɛ ya- suu ‘’ʋʋ suu ‘ö -da –mɛ =kwɛɛ- -ya –dhɛ ‘mɛ ‘dhɛ ‘ö ‘dhang bho- ‘’dhiʋ̈ -a gɔ kö këdhʋ̈ kö -yö dhɛɛ’’ -nu ‘wo ‘sëëdhɛ ya- ‘gü -a –yɔɔ bɔ. yi ‘’yan –yö kaa =dhɛdhɛ -yɔɔ -nu –gɔ ‘sëëdhɛ -bɛnzësü ‘ka ‘’iin ‘zü Email –nu ‘ka. Yi –bhɛɛ Yesu –dhɛ ka –wɔn ‘gü, Dëmɛ ‘ö ‘’bhɩɩ- kö -yö -dhɛpʋ ka –ta, -yöka bɔ, -yö ‘’dhiʋ̈sü ka ‘ka, ka faan dɔ, -yö ka –maakë yi =gban ‘ka ka –bha –tosɛa kë -sü ‘gü!

Yours in His service,

Abd al-Masih and his brothers

Send your replies to:

GRACE AND TRUTH
P.O.Box 1806
70708 Fellbach
GERMANY

or by e-mail to:

info@grace-and-truth.net

www.Grace-and-Truth.net

Page last modified on May 16, 2023, at 07:38 AM | powered by PmWiki (pmwiki-2.3.3)