Previous Chapter -- Next Chapter
4. ÀWON ALARUN ETE RI IWOSÀN
Ẹ̀tẹ̀ jẹ́ àkóràn díẹ̀díẹ̀, tí ó ń lọ lọ́rẹ̀ẹ́, síbẹ̀ tí kò lè fawọ́ sílẹ̀, ó sì lè fa àrùn apanirun. O ti mọ lati igba atijọ ni awọn orilẹ-ede bii Japan ati India. Àwọn oníṣègùn Gíríìkì ìgbàanì, Àgàbàgebè àti Galen, ti sọ̀rọ̀ nípa ẹ̀tẹ̀ nínú àwọn ìwé wọn. Ẹ̀tẹ̀ jẹ́ fáírọ́ọ̀sì tó dà bí ọ̀pá tí wọ́n ń pè ní mycobacterium leprae, dókítà ará Norway kan tó ń jẹ́ Armauer Hansen ló kọ́kọ́ ṣàwárí rẹ̀ lọ́dún 1872.
O ti wa ni bayi jakejado aye ati ni diẹ ninu awọn orilẹ-ede ti o ti di endemic. Boya diẹ ninu awọn eniyan miliọnu mejila jiya lati inu rẹ. Ẹ̀tẹ̀ máa ń kan àwọn iṣan ara àti awọ ara èèyàn. O nmu ipadanu ti ifarabalẹ ati awọn ọgbẹ awọ ara gẹgẹbi awọn abulẹ, sisanra ti awọ ara, ọgbẹ, isonu ti irun, iparun ti awọn eegun lagun ti o mu ki gbigbẹ ti awọ ara ti o kan, bbl Ni ipele ilọsiwaju ti awọn idibajẹ arun ti awọn oniruuru ṣẹlẹ.
Ẹ̀tẹ̀ kì í ṣe àrùn àjogúnbá. Bẹ́ẹ̀ ni a kò gbọ́dọ̀ kà á sí ègún láti ọ̀dọ̀ Ọlọ́run. Ṣiṣayẹwo ni kutukutu ati itọju deede ti arun na ṣe idaniloju imularada pipe paapaa ṣaaju ki awọn abuku ṣeto sinu.