Grace and TruthThis website is under construction ! |
|
|
Home Afrikaans |
Home -- Cebuano -- 17-Understanding Islam -- 018 (AXIOM 5: Belief in the Day of Judgement)
This page in: -- Arabic? -- Bengali -- CEBUANO -- English -- French -- Hausa -- Hindi -- Igbo -- Indonesian -- Kiswahili -- Malayalam -- Russian -- Somali -- Ukrainian -- Yoruba
Previous Chapter -- Next Chapter 17. Pagsabot Islam
IKADUHANG SEKSYON: PAGSABOT SA ISLAMIC MGA PAGTUO UG MGA PAGBASA
IKATULONG KAPITULO: MGA AKSIOM SA PAGTOO
3.5. PASIKARAN 5: Pagtuo sa Adlaw sa PaghukomAng ikalima nga axiom sa pagtuo mao ang pagtuo sa adlaw sa paghukom. Nianang adlawa, ang katawhan mabahin sa tulo ka mga grupo: ang usa moadto sa paraiso, ang lain sa impyerno, ug ang ikatulo sa usa ka dapit sa taliwala sa gitawag nga al-'A'rāf (mga elevation – usa ka konsepto nga susama sa purgatoryo sa Ca-tholicism. ). Adunay usa ka partition (babag) tali sa par-adise ug impyerno ug ang dapit sa taliwala niini moabut sa usa ka taas nga paghulagway sa paraiso ug impyerno sa Qur'an. Mao kini ang giingon sa Qur'an: “[Si Allah] moingon, 'Sulod kamo taliwala sa mga nasud nga miagi una kaninyo sa jinn ug mga tawo ngadto sa Kalayo.' Sa matag higayon nga ang usa ka nasud mosulod, kini magtunglo sa iyang igsoon nga babaye hangtud, sa diha nga silang tanan makaapas sa usag usa didto, ang katapusan kanila moingon mahitungod sa una kanila 'Among Ginoo, kini sila nagpahisalaag kanamo, busa hatagi sila ug dobleng silot sa Kalayo'. Siya moingon, ‘Kay ang matag usa doble, apan kamo wala mahibalo’. Ug ang nahauna kanila moingon ngadto sa naulahi kanila, 'Unya ikaw walay pabor kanamo, busa tilawi ang silot sa imong nahimo kaniadto.' Sa pagkatinuod, sila nga naglimod sa Among mga bersikulo ug mapahitas-on ngadto kanila - sa mga ganghaan. sa Langit dili pagaablihan alang kanila, ni sila makasulod sa Paraiso hangtud nga ang kamelyo mosulod sa mata sa dagom. Ug sa ingon Kami nagabalus sa mga kriminal. Sila adunay usa ka higdaanan gikan sa Impyerno ug sa ibabaw nila mga tabon [sa kalayo]. Ug sa ingon niana Kami nagabalus sa mga nakasala. Apan sila nga mituo ug nagbuhat sa matarung nga mga buhat ‒ Kami walay bayad sa kalag gawas [sumala sa] kapasidad niini. Kadto mao ang mga kauban sa Paraiso; sila magpabilin niini sa kahangturan. Ug among tangtangon ang bisan unsa nga anaa sa sulod sa ilang mga dughan sa kasuko, [samtang] nagdagayday ubos kanila mao ang mga suba. Ug sila moingon, 'Pagdayeg sa Allah, nga nagtultol kanato niini; ug dili unta kami magiyahan kon wala pa kami giyahan ni Allah. Sa pagkatinuod ang mga mensahero sa atong Ginoo mianhi uban ang kamatuoran.’ Ug sila pagatawgon, ‘Kini mao ang Paraiso, nga inyong gipanunod tungod sa inyong gibuhat kaniadto.’ Ug ang mga kauban sa Paraiso motawag ngadto sa mga kauban sa Kalayo, 'Nakita na namo ang gisaad sa among Ginoo nga tinuod. Nakaplagan ba nimo ang gisaad sa imong Ginoo nga tinuod?’ Sila moingon, ‘Oo.’ Unya ang usa ka tigpahibalo magpahibalo taliwala kanila, ‘Ang tunglo ni Allah maanaa sa mga mamumuhat ug daotan. Kinsa ang nagpahilayo sa [mga tawo] gikan sa dalan ni Allah ug nagtinguha sa paghimo niini nga [daw] nga nahisalaag samtang sila, mahitungod sa Kataposan, mga dili magtutuo'. Ug sa taliwala nila adunay usa ka pagbulag, ug sa [mga] kahitas-an niini adunay mga tawo nga makaila sa tanan pinaagi sa ilang marka. Ug sila mitawag sa kauban sa Paraiso, ‘Ang kalinaw maanaa kaninyo.’ Wala pa [sila] makasulod niini, apan sila dugay na kaayo. Ug sa diha nga ang ilang mga mata gipunting ngadto sa mga kauban sa Kalayo, sila moingon, ‘Among Ginoo, ayaw kami ibutang uban sa mga tawong daotan’. Ug ang mga kauban sa Hataas-taasan motawag sa mga tawo [sa sulod sa Impiyerno] nga ilang nailhan pinaagi sa ilang marka, nga nag-ingon, ‘Walay kapuslanan kanimo ang imong pagtigom ug [ang kamatuoran] nga ikaw mapahitas-on’. [Si Allah moingon], 'Mao ba kini sila nga kamo [mga lumulupyo sa Impyerno] nanumpa nga si Allah dili gayud mohatag kanila ug kalooy? Sulod sa Paraiso, [O Katawhan sa Kataas-taasan]. Walay kahadlok nga mahitabo kanimo, ni ikaw maguol’. Ug ang mga kauban sa Kalayo motawag sa mga kauban sa Para-dise, 'Ibubo kanamo ang tubig o gikan sa bisan unsa nga gitagana ni Allah kanimo.' Sila moingon, 'Sa pagkatinuod, si Allah nagdili kanila nga duha ngadto sa mga dili magtutuo.' ”(Qur'an 7:36-50)
Aron ipatin-aw kining misteryosong hulagway, ang mga Muslim adunay gatosan ka mga istorya nga gipahinungod kang Mohammed mahitungod sa matag detalye sa paraiso, impyerno, ug sa taliwala. Mohammed nag-ingon: "Si Allah, Gihimaya ug Hataas Siya, miingon: 'Ako nag-andam alang sa Akong matarung nga mga ulipon nga walay mata nga nakakita, walay dalunggan nga nakadungog, ni kini wala makasantop sa hunahuna sa tawo,' gawas niadtong gipahibalo ni Allah. ikaw." (Sahih Muslim) – ug oo nga gikuha gikan sa 1 Corinto 2:9 ug Isaias 64:4 – ug si Mohammed mihatag ug daghang mga detalye kon sa unsang paagi magsugod ang kataposang adlaw. Ang mga tawo “… makigkita kang Allah (samtang ikaw) nagtiniil, hubo, naglakaw sa tiil, ug walay sirkunsisyon.” (Sahih Bukhari). Busa pagkahuman sa paghuyop sa budyong, usa ka timbangan ang ibutang sumala sa Qur'an: “Busa sa dihang huypon na ang budyong, walay relasyon taliwala kanila nianang adlawa, ug dili usab sila mangutana bahin sa usag usa. Ug sila kansang mga timbangan bug-at [uban sa maayong mga buhat] - kini sila mao ang mga malampuson. Apan kadtong kansang mga timbangan gaan - sila mao ang nawad-an sa ilang mga kalag, [nga] sa Impyerno, nga nagpabilin sa kahangturan." (Qur’an 23:101-103)
Ang mga Muslim dili mouyon kung ang mga timbangan aktuwal nga timbangan o metaphori-cal. Human niana, adunay makita nga tulay tali sa paraiso ug impyerno. Gihulagway ni Mohammed ang pagtukod sa taytayan sama niini: “Unya ang Labing Gamhanan moanhi kanila diha sa dagway nga lahi kay sa ilang nakita sa unang higayon, ug Siya moingon, ‘Ako mao ang imong Ginoo,’ ug sila moingon, ‘Ikaw mao ang among Ginoo.’ Ug walay usa. makigsulti Kaniya unya apan ang mga Propeta, ug unya kini isulti ngadto kanila, 'Nakahibalo ba kamo sa bisan unsa nga ilhanan nga pinaagi niini kamo makaila Kaniya?' Sila moingon, 'Ang Shin,' ug mao nga si Allah magpadayag sa Iyang Shin, diin, ang matag magtotoo mohapa sa Iyang atubangan ug adunay magpabilin nga naghapa sa Iyang atubangan tungod lamang sa pagpakita ug pag-angkon og maayong reputasyon. Ang usa niini mosulay sa paghapa apan ang iyang bukobuko (mga bukog) mahimong usa (vertebra) nga bukog (sama sa usa ka piraso sa kahoy ug dili sila makahimo sa paghapa). Unya ang taytayan dad-on ug ibutang tabok sa Impiyerno.”
Sa dihang gipangutana sa pagdetalye kon unsa ang tulay, si Mohammed miingon: “Kini usa ka danlog (tuytayan) diin adunay mga ipit ug (mga sama sa kaw-it) usa ka tunokon nga liso nga lapad sa usa ka kilid ug pig-ot nga laray sa pikas ug adunay mga tunok nga bawog ang mga tumoy. Ang ingon nga tunokon nga liso makita sa Najd ug gitawag nga as-Sa'dan. Ang uban sa mga magtutuo motabok sa taytayan nga sama ka paspas sa pagpamilok sa mata, ang uban ingon kadali sa kilat, o kusog nga hangin, o kusog nga mga kabayo o mga kamelyo. Busa, ang uban luwas nga walay kadaot; ang uban mahimong luwas human makadawat og pipila ka mga garas, ug ang uban mahulog ngadto sa Impiyerno (Kalayo). Ang kataposang tawo motabok nga morag giguyod (sa taytayan).” (Sahih Bukhari)
Ang sunod nga panghitabo mao ang: “Kung ang mga tawo sa Paraiso moadto sa Paraiso, ug ang mga tawo sa Kalayo moadto sa Kalayo, ang kamatayon dad-on ug ibutang taliwala sa Paraiso ug sa Kalayo. Nian ihawon ini, kag ang manugpanawag magasinggit: ‘O mga tawo sang Paraiso, wala sing kamatayon; O mga tawo sa Kalayo, walay kamatayon.’ Unya ang kalipay sa mga tawo sa Paraiso modugang, ug ang kasubo sa mga tawo sa Kalayo modugang.” (Sahih Muslim).
Hapit nga imposible ang pag-establisar sa usa ka kronolohikal nga magkauyon nga han-ay sa katapusan nga adlaw sa Islam, tungod kay ang "tinuod" nga mga koleksyon sa Hadith (ie kadtong giisip nga kasaligan sa kadaghanan sa mga Sunni nga Muslim) dili mouyon, ug ni ang mga eskolar sa Muslim. Adunay usab daghang mga butang nga gituohan sa mga Muslim nga kinahanglan mahitabo sa wala pa ang katapusan nga adlaw. Ang ubang mga Muslim nag-ingon nga adunay napulo ka mga butang, sumala sa usa ka Hadith nga si Mohammed nag-ingon: "Dili kini moabut hangtud nga ikaw makakita sa napulo ka mga ilhanan." (Sahih Muslim). Nagpadayon siya sa paghisgot sa mga timailhan:
Ang dugang nga mga detalye bahin sa matag usa niining napulo ka mga butang gihatag sa lain-laing mga koleksyon sa Hadith ug sa mga komentaryo sa Qur'an, apan kini naghimo sa makalibog nga pagbasa. Daghan niini adunay kalabutan sa ikaduhang pag-anhi ni Kristo nga kinahanglan mahitabo sa dili pa ang adlaw sa paghukom; sumala sa Islam moabut siya aron sa pagbali sa krus, pagpatay sa baboy, pagminyo ug mamatay, ug siya ilubong sunod kang Mohammed. |