Next Chapter

OKWU MMALITE

Ọtụtụ n'ime anyị gburugburu ụwa, n'agbanyeghị ebe anyị bi na enweghị onwe anyị, nwere ndị agbata obi Alakụba, ndị ọrụ ibe, ndị enyi na kọntaktị. Ị nwere ike na-eche - dị ka ọtụtụ ndị Kraịst - na Islam bụ 900-paụnd gorilla ị na-apụghị ịrụ ụka. Ọ bụghị. Akwụkwọ a bụ maka gị, ma ị bụ Onye Kraịst ruo ọtụtụ iri afọ ma jide n'aka na ị bụ onye ndu na chọọchị dị n'ógbè gị ma ọ bụ na ị bụ onye kwere ekwe ọhụrụ na-enweghị ọzụzụ nkà mmụta okpukpe ma ọlị - naanị obi iru ndị Alakụba maka Kraịst. Ịchọghị ọtụtụ ọzụzụ; Naanị ihe ị chọrọ bụ ịghọta isi ihe ole na ole nke akwụkwọ a ga-akọwapụta.

Anyị ga-amalite site na thumbnail sketch nke Islam akụkọ ihe mere eme, na-ele anya na tupu Islam Arabia iji nweta echiche nke gburugburu ebe obibi Mohammed webatara ozi ya, wee banye na ndụ Mohammed (Akwụkwọ nta 1). Nkeji abụọ na-ekwu maka nkwenkwe na omume ndị bụ isi nke Islam, gụnyere igosi otú ihe ndị a si dị nnọọ iche na nkuzi nke Akwụkwọ Nsọ (Akwụkwọ nta 2). Nkeji nke atọ na-enye nghọta n'ihe ndị Alakụba kwenyere banyere Kraịst (Akwụkwọ nta 3). Nkeji anọ tụlere ihe isi ike Ndị Kraịst nwere ike iche ihu mgbe ha na-ezisa ozi ọma na ndị Alakụba na ihe ịma aka nke ndị Alakụba ga-emerịrị mgbe ha na-atụle Iso Ụzọ Kraịst, ma wepụta ndụmọdụ izugbe maka Ndị Kraịst (Akwụkwọ nta 4). Nkeji nke ise lekwasịrị anya na mmegide ndị Alakụba na-emegidekarị Oziọma na otu a ga-esi mesoo ha (Akwụkwọ nta 5). Akụkụ ikpeazụ na-enye nghọta n'ihe ndị Alakụba na-eme mgbanwe na-ahụta n'ịhapụ Islam ma nye ụfọdụ ụzọ bara uru ụka nwere ike isi kwado ndị na-atụgharị uche ka ha na-eme nnukwu nzọụkwụ nke iso Kraịst (Akwụkwọ nta 6).

Biko mara na enwere ngalaba abụọ nke Alakuba (Sunni Islam na Shi'a Alakuba), yana otu obere obere. Alaka ndị a nwere ọtụtụ myirịta, mana nwekwara ụfọdụ nnukwu ọdịiche. Ahọọrọ m ilekwasị anya na Sunni Islam maka isi ihe abụọ:

Ọ dịkwa mkpa icheta na ọ bụ ezie na ndị Alakụba Sunni na-adabere n'otu nkuzi bụ isi, nkọwa na omume ga-adịgasị iche site na mpaghara ruo mpaghara yana site n'otu onye gaa na nke ọzọ. Ya mere, anyị enweghị ike iche na onye ọ bụla na-akpọ onwe ya onye Alakụba ga-ekwenye otu ihe ahụ - ha agaghị ekwe. Akwụkwọ a na-akọwapụta nkuzi Islam dịka e depụtara ha na akwụkwọ ikike ya, ya bụ Kor'an, na Sunnah (okwu na omume Mohammed edere). Ọ gwụla ma edepụtaghị ya n’edemede a, m na-ekwukarị ihe sitere na Nke Koran (nke al-Hilali na Khan sụgharịrị) ma ọ bụ Nsụgharị Sahih mba ụwa dịka ndị a bụ ndị ọchịchị Alakụba nabatara nke ọma. M na-ehotakwa site na nchịkọta Hadith dị iche iche (okwu nke Mohammed) na n'otu ebe ma ọ bụ abụọ nchịkọta okwu na omume ya sara mbara karị. Nchịkọta ndị a nwere aha dị iche iche dabere n'ụdị ederede; Ndị Alakụba na-akpọ ndị a kacha anabata dị ka ndị a pụrụ ịdabere na ya (ma ọ bụ “ezigbo”) dị ka Sahih, mana ana m ezo aka na ụdị nchịkọta Hadith dị iche, Musnad, yana kwa Sunan nke bụ nchịkọta sara mbara nke okwu na omume Mohammed. M kwuru akụkọ ndụ abụọ nke Mohammed (Sirahs) nke Ibn Kathir na Ibn Hisham dere bụ nke a na-ewerekwa na isi mmalite ndị a pụrụ ịdabere na ya maka mmepe nke ozizi Islam. Ntụgharị asụsụ nke Hadith na ndị Sirah bụ nke m ma ọ bụrụ na egosighi ya ọzọ.

N'ebe achọrọ ntụgharị asụsụ nke Arabik aha, m na-aga n'ihu na-aga na mkpoputa bekee a kacha mara nke ọma n'agbanyeghị na nke a nwere ike ọ gaghị agbaso usoro ntụgharị asụsụ na-agbanwe agbanwe ma ọ bụ na teknụzụ. Ebe a na-enweghị ụdị Bekee a maara nke ọma, ejirila m usoro nke m.

N'ikpeazụ, biko mara na m ji ịnụ ọkụ n'obi kwenye na Ndị Kraịst si n'okirikiri Alakụba ekwesịghị ịbụ ndị e ji aha ọ bụla kewapụ ya. Anyị bụ ndị Kraịst, ọ dịghị ihe pụrụ iche ma ọ bụ na-erughị ndị pụrụ iche, ọ dịghị mma ma ọ bụ njọ karịa ndị Kraịst ọ bụla ọzọ a zọpụtara na hell site n'ọbara nke Kraịst. Ịtụ aka mgbe niile dị ka ndị na-atụgharị uche kama ịbụ nanị ndị kwere ekwe nwere ike ịdị njọ ma na-emerụ ahụ. Otú ọ dị, ọdịdị nke mkparịta ụka n'ime akwụkwọ a chọrọ ka m dị ntakịrị karị ma si otú a na m na-eche ihu okwu Alakụba tọghatara. Ndị ọzọ nwere ike na-ahọrọ okwu ndị ọzọ, dị ka Alakụba Onye kwere na ndabere. M ga-arịọ naanị na ebe ọ na-adịchaghị mkpa, ị na-ezo aka na ụmụnna nwoke na ụmụnna nwanyị ndị a na Kraịst dị ka Ndị Kraịst, ma ọ bụ ndị kwere ekwe, ma ọ bụ okwu ọ bụla ị na-eji na mpaghara kọwaa ndị nọ na mkpakọrịta gị.